Podstawy i koncepcje psychologiczne Dlaczego finanse behawioralne mają znaczenie dla praktyków? Jakie są podstawowe założenia finansów behawioralnych? Czym jest teoria perspektywy i co mówi o naszych zachowaniach w momencie dokonywania wyboru? Czym jest efekt dyspozycji i dlaczego jest on niekorzystny dla inwestorów? Co to takiego heurystyka? Jaką rolę odgrywają heurystyki w procesie formułowania opinii i podejmowania decyzji? W jaki sposób heurystyka reprezentatywności wpływa na zachowania związane z podejmowaniem decyzji i formułowaniem osą38 Jakie dwa błędy behawioralne najczęściej wynikają z zastosowania heurystyki reprezentatywności? Czym jest heurystyka dostępności i jak może wpływać na decyzje inwestycyjne? W jaki sposób zakotwiczenie wpływa na decyzje inwestycyjne? Czym jest heurystyka afektu i jak oddziałuje na proces decyzyjny? Czym jest ramowanie i jak może wpływać na proces podejmowania decyzji? Jaką rolę w finansach behawioralnych odgrywają błędy behawioralne? Jaką rolę w finansach behawioralnych odgrywają nieefektywne rynki? Jakie odkrycia doprowadziły do powstania i ugruntowania koncepcji finansów behawioralnych W jaki sposób kryzys z lat 2007–2008 wpłynął na rozwój wiedzy na temat ludzkich zachowań? Jakie zarzuty stawiają krytycy finansom behawioralnym? Jakie wskazują ich słabości? Czy inwestorzy mogą wykorzystać w praktyce anomalie rynkowe rozpoznane przez finanse behawioralne? Jaki wkład wnoszą finanse behawioralne w rozwikłanie zagadki zmienności? W jaki sposób niechęć do straty tłumaczy zachowania inwestorów w obliczu spadków na rynku 2. Błędy poznawcze Czym są błędy behawioralne i dlaczego warto się nimi interesować? Czym są błędy poznawcze? Jakie wyróżniamy trzy główne ich typy? Czym jest błąd konserwatyzmu i jak może wpływać na podejmowanie decyzji? Czym jest efekt potwierdzenia i jakie wywołuje skutki? Czym jest egotyzm atrybucyjny? Czym jest efekt pewności wstecznej i jak może wpływać na decyzje inwestycyjne? Czym jest złudzenie kontroli i jak może wpływać na proces podejmowania decyzji? Czym jest błąd dobrej znajomości i czym się przejawia w działalności inwestycyjnej? Czym jest błąd ramowania i jak może wpływać na decyzje finansowe? Czym jest błąd ograniczonej uwagi i jak może wpływać na proces decyzyjny? Czym jest księgowanie umysłowe i jaki może być jego negatywny wpływ na stan finansów inwestora? Czym jest efekt wyniku i jakie może rodzić problemy dla inwestorów? Czym jest efekt bliskości w czasie i jak może wpływać na wyniki inwestycyjne? Jak kryzys finansowy z lat 2007−2008 zmienił tolerancję inwestorów na ryzyko i jak wpłynął na błędy poznawcze? Jakie są zależności między przynależnością do konkretnego typu inwestycyjnego a podatnością na określone błędy poznawcze? Czy rozeznanie w kwestii błędów poznawczych pomaga bardziej świadomie podejmować decyzje finansowe? Jak sobie radzić z błędami poznawczymi, które mogą wpływać na proces decyzyjny? 3. Błędy emocjonalne i czynniki społeczno-kulturowe Jaką rolę odgrywają emocje w procesie inwestowania? Czym różnią się błędy emocjonalne od poznawczych? Czym jest niechęć do straty i jak wpływa na podejmowanie decyzji? Czym jest błąd nadmiernej pewności siebie i jakie niebezpieczeństwa mogą się z nim wiązać? Jaką rolę nadmierna pewność siebie odgrywa w decyzjach finansowych, w szczególności tych związanych z niepowodzeniem lub potencjalnym błędem inwestycyjnym? Czym jest błąd samokontroli i jak może wpływać na wyniki inwestycyjne? Czym jest efekt status quo i dlaczego może stanowić zagrożenie dla inwestorów? Jak efekt posiadania oddziałuje na inwestorów? Czym się przejawia unikanie żalu i jak może wpływać na inwestorów? W jaki sposób emocje i nastroje mogą wpływać na decyzje inwestycyjne? W jaki sposób emocje i nastroje mogą wpływać na rynki? Jakie działania potęgują, a jakie ograniczają oddziaływanie emocji na przebieg procesu decyzyjnego? Czym są błędy kulturowe? W jaki sposób zaufanie i błąd zakupu krajowego wpływają na decyzje finansowe? W jaki sposób interakcje społeczne wpływają na zachowania ludzi, w szczególności zaś na ich zachowania inwestycyjne? Jaką rolę społeczną w sferze inwestowania odgrywają kluby inwestycyjne? W jaki sposób tożsamość i normy społeczne wpływają na postępowanie ludzi, zwłaszcza w sprawach inwestycyjnych? W jaki sposób kapitał społeczny wpływa na ludzi, w szczególności na ich decyzje inwestycyjne W jaki sposób nastawienie wpływa na decyzje inwestycyjne? Czy pogoda może wpływać na decyzje inwestycyjne? Jak można mierzyć nastroje inwestorów i dlaczego jest to ważne? 4. Zachowania inwestora Jaki może być wpływ błędów behawioralnych na wyniki inwestycyjne? Jak nadmierna pewność siebie i egotyzm atrybucyjny wpływają na decyzje inwestorów? W jaki sposób efekty dyspozycji, teorii perspektywy oraz nastrojów rynkowych wpływają na zachowania inwestorów? Jak zjawisko ograniczonej uwagi wpływa na wybory inwestycyjne? Dlaczego niektórzy inwestorzy zbyt intensywnie handlują? Czym jest hiperboliczne obniżanie wartości i dlaczego warto o nim wiedzieć? Dlaczego inwestorzy nie pilnują dywersyfikacji portfela? W jaki sposób cechy osobowości wpływają na zachowania inwestorów? W jaki sposób czynniki demograficzne i socjoekonomiczne wpływają na decyzje inwestorów? W jakim stopniu błędy poznawcze dotyczą wytrawnych inwestorów z dobrym rozeznaniem w sytuacji? Jakie błędy poznawcze wpływają na decyzje inwestorów profesjonalnych? W jakim stopniu nastrój wpływa na proces inwestycyjny i inne decyzje o charakterze finansowym? W jaki sposób interakcje społeczne i presja otoczenia wpływają na zachowania inwestorów? Jak owczy pęd wpływa na rynki? Czy należy inwestować w akcje firmy, w której się pracuje? Jakie błędy behawioralne skłaniają inwestorów do zakupu bądź sprzedaży pewnych określonych funduszy inwestycyjnych? 5. Impuls Czym jest zależność od ram? Jak można zaprezentować zależność od ram na przykładzie? W jaki sposób zależność od ram może wpływać na politykę zdrowotną? W jaki sposób ramowanie wpływa na skłonność do podejmowania ryzyka i ocenę zwrotów? W jaki sposób ramowanie wpływa na prognozy inwestycyjne? W jaki sposób ramowanie wpływa na podejście do kont emerytalnych? W jaki sposób zależność od ram wpływa na podejście do ubezpieczenia społecznego? W jaki sposób banki wykorzystują ramowanie, aby zachęcać ludzi do oszczędzania? Czy presja środowiska może zwiększyć zainteresowanie programami oszczędnościowymi? W jaki sposób wykorzystuje się ramowanie, aby zachęcać do wspierania dobroczynności? W jaki sposób ramowanie informacji o zwrotach wpływa na wynik procesu decyzyjnego? Czym jest rewolucja impulsu? W jaki sposób można wykorzystywać ramowanie, aby nakłaniać ludzi do podejmowania niekorzystnych decyzji finansowych? Jak kredytodawcy wykorzystali ramowanie, aby nakłonić nabywców nieruchomości do zaciągania niebezpiecznych kredytów hipotecznych, za sprawą których doszło do kryzysu finansowego z lat 2007−2008? W jaki sposób pracodawcy mogą wykorzystywać zjawisko impulsu, aby wspierać pracowników w podejmowaniu decyzji dotyczących inwestycji emerytalnych? Czy impulsy są skuteczne? 6. Kompetencje poznawcze Jakie procesy poznawcze wiążą się z działalnością inwestycyjną? Jak się kształtują zależności między IQ a sukcesem inwestycyjnym? Czym siężni myślenie analityczne od intuicyjnego? Po czym można poznać człowieka, który myśli świadomie? Jakie znaczenie ma tryb myślenia dla finansów behawioralnych i jak wpływa na wyniki inwestycyjne? Jak postępują lepiej przeszkoleni i bardziej doświadczeni inwestorzy? Jakie skutki wywołuje proces poznawczy zwany teorią umysłu? Na czym polega starzenie się w sferze poznawczej? Czy w związku ze starzeniem się w sferze poznawczej osoby starsze są bardziej narażone na oszustwa finansowe? Czy tolerancja na ryzyko zmienia się z wiekiem? W jaki sposób proces starzenia się w sferze poznawczej wpływa na skład portfela? Jakie znaczenie ma starzenie się w sferze poznawczej z punktu widzenia finansów behawioralnych Jak brak snu wpływa na zdolności poznawcze i proces podejmowania decyzji finansowych? Czym jest dysonans poznawczy i w jaki sposób objawia się w praktyce? Czy doświadczenie i kompetencje w zakresie inwestowania chronią przed szkodliwymi zachowaniami finansowymi?

Geneza i rozwój finansów behawioralnych jako współczesnego nurtu nauki finansów 1.1.Rozwój finansów i ich interdyscyplinarność 1.2.Homo oeconomicus jako podmiot klasycznej teorii finansów 1.3.Istota i założenia finansów behawioralnych 1.4.Decyzje inwestycyjne według koncepcji finansów behawioralnych Inwestowanie na rynku kapitałowym w Polsce 2.1.Rynek kapitałowy w Polsce i jego uczestnicy 2.2.Inwestorzy instytucjonalni na rynku kapitałowym w Polsce 2.3.Inwestorzy indywidualni na rynku kapitałowym w Polsce 2.4.Rola informacji w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych na rynku kapitałowym 2.4.1. Źródła informacji w procesie podejmowania decyzji inwestycyjnych 2.4.2.Analiza fundamentalna i techniczna jako metody wspomagania decyzji inwestycyjnych 2.4.3. Asymetria informacji i anomalie na rynku kapitałowym Behawioralne uwarunkowania podejmowania decyzji inwestycyjnych 3.1.Psychologiczne aspekty procesu podejmowania decyzji 3.2.Skłonności poznawcze w procesie przetwarzania informacji 3.3.Wpływ różnic indywidualnych na podejmowanie decyzji 3.4.Wiedza i doświadczenie jako czynniki modyfikujące proces podejmowania decyzji 3.5. Umiejscowienie problemu badawczego na tle dotychczasowych badań Problem badawczy i metodyka badań empirycznych 4.1.Model problemu badawczego, hipotezy i wykorzystane metody 4.2.Indywidualne wywiady pogłębione z ekspertami rynku kapitałowego w procesie badawczym 4.3.Koncepcja i metodyka badań własnych 4.3.1.Narzędzia badawcze 4.3.2.Procedura badań Analiza wpływu czynników behawioralnych na podejmowanie decyzji inwestycyjnych 5.1. Charakterystyka badanej zbiorowości 5.1.1.Struktura próby badawczej 5.1.2.Inwestorzy instytucjonalni 5.1.3.Inwestorzy indywidualni 5.2. Analiza wyników badań empirycznych 5.2.1. Wykorzystane metody statystyczne i sposób kodowania zmiennych 5.2.2.Analiza zależności między rodzajem decyzji a jej behawioralnymi determinantami w tabelach wielodzielczych 5.2.3. Model logitowy

Elementy podatku, system podatkowy i postawy wobec opodatkowania 1.1. Pojęcie i elementy konstrukcji podatku 1.2. System podatkowy i klasyfikacja podatków 1.3. Zasady podatkowe 1.4. Funkcje podatków 1.5. Postawy wobec opodatkowania 1.6. Cechy współczesnych systemów podatkowych 1.7. Charakterystyka polskiego systemu podatkowego Finanse behawioralne jako podstawa badania postaw wobec elementów konstrukcji podatku 2.1. Od finansów klasycznych do finansów behawioralnych 2.2. Błędy poznawcze. Heurystyki 2.3. Iluzje fiskalne według Jamesa M. Buchanana 2.4. Błędy w sferze preferencji. Teoria perspektywy 2.5. Framing i efekt framingu 2.6. Przegląd badań w zakresie wpływu efektu framingu na postawy wobec elementów konstrukcji podatku

Organizacja usługowa – specyfika Warunki prowadzenia usługowej działalności gospodarczej Typizacja i cechy podmiotów świadczących usługi Kryteria ekonomiczne usług Koncepcje usług w nurtach ekonomii Ekonomia menedżerska i ekonomia matematyczna w kontekście usług Ekonomia behawioralna, neuroekonomia i psychologia ekonomiczna w kontekście usług Ekonomia ekologiczna i ekonomia środowiska w kontekście usług Rodzaje inteligencji ekonomicznej w odniesieniu do usług – ujęcie teoretyczne i empiryczne Inteligencja ogólna w działalności gospodarczej Inteligencja gospodarcza i konkurencyjna jako składowe inteligencji ekonomicznej Naturalna i sztuczna inteligencja w usługach Inteligencja ekonomiczna w działalności usługowej Narzędzie badawcze dotyczące działalności naukowej i handlu Szkoła Główna Handlowa w Warszawie jako przykład działalności naukowej Uznane sieci handlowe w Polsce jako przykład działalności handlowej. Komponenty inteligencji ekonomicznej w działalności usługowej Podział elementów inteligencji ekonomicznej Prezentacja wyselekcjonowanych rodzajów inteligencji Inteligencja ekonomiczna w usługach – zintegrowany schemat działalności

Przedmiot i metody badawcze ekonomii behawioralnej 13 1.1. Ekonomia behawioralna - definicje 13 1.2. Ekonomia a psychologia 15 1.3. Racjonalność ekonomiczna w ujęciu behawioralnym 18 1.4. Wykorzystanie metod badawczych nauk psychologicznych w ekonomii 23 1.4.1. Wykorzystanie metodologii nauk psychologicznych 23 1.4.2. Neuroekonomia 24 1.5. Nurty ekonomii behawioralnej 26 1.6. Krytyka ekonomii behawioralnej ze strony ekonomistów głównego nurtu 29 Działania ekonomiczne jednostek i grup w ujęciu ekonomii behawioralnej 33 2.1. Dwa systemy przetwarzania informacji w umyśle człowieka 33 2.2. Ograniczenia poznawcze jednostki i heurystyki 37 2.2.1. Reprezentatywność i inne błędy w ocenie statystycznej 38 2.2.2. Powrót do średniej 42 2.2.3. Zakotwiczenie i efekt torowania 42 2.2.4. Dostępność umysłowa 45 2.2.5. Dominacja reakcji emocjonalnych 46 2.2. Nadmierny optymizm i dążenie do spójności poglądów 48 2.2.1. Błąd atrybucji 56 2.3. Behawioralne podejście do procesów decyzyjnych 57 2.3.1. Teoria perspektywy 57 2.3.2. Efekty uzasadniane teorią perspektywy 62 2.3.3. Mentalne księgowanie i hedoniczne kadrowanie 65 2.3.4. Preferencje czasowe 68 2.4. Preferencje społeczne 72 2.4.1. Egoizm i altruizm 72 2.4.2. Uczciwość 75 2.4.3. Asymetria informacyjna 79 2.4.4. Zaufanie i wzajemność 80 Wykorzystanie ekonomii behawioralnej w analizie zjawisk makroekonomicznych 83 3.1. Bezrobocie 84 3.1.1. Natura bezrobocia 88 3.1.2. Istnienie niedobrowolnego bezrobocia 91 3.1. Zależność inflacji i bezrobocia 100 3.2. Efektywność polityki monetarnej 104 3.3. Poziom konsumpcji i oszczędzanie 111 3.4. Nadmierna zmienność rynków finansowych w stosunku do fundamentalnej wartości aktywów 121 3.4.1. Finanse behawioralne a teoria rynków efektywnych 122 3.5. Nadmierna zmienność na rynku aktywów 124 3.6. Mechanizmy transmisji ze skali mikro do skali makro 130 3.7. Wykluczenie społeczne i mniejszości społeczne 143 3.7. Wzrost gospodarczy i dobrobyt 146 Kryzys ekonomiczny w ujęciu ekonomii behawioralnej 151 4.1. Pojęcie cyklu koniunkturalnego 151 4.2. Kryzysy ekonomiczne i finansowe w historii 153 4.3. Przyczyny i przebieg globalnego kryzysu ekonomicznego na przykładzie wydarzeń rozpoczętych w latach 2007-2008 163 4.3.1. Przebieg globalnego kryzysu ekonomicznego na przykładzie wydarzeń rozpoczętych w latach 2007-2008 163 4.3.2. Przyczyny globalnego kryzysu ekonomicznego na przykładzie wydarzeń rozpoczętych w latach 2007-2008 167 4.4. Wykorzystanie narzędzi ekonomii behawioralnej do analizy przebiegu kryzysów ekonomicznych 178

Zwykle emocje inwestora oscylują wokół dwóch skrajnych odczuć – strachu i chciwości. Tracąc równowagę emocjonalną, inwestorzy działają pod wpływem impulsu, co przyczynia się do podejmowania decyzji nieracjonalnych. Spośród szeregu czynników, jakie determinują funkcjonowanie rynku kapitałowego, to właśnie emocje inwestorów wydają się mieć kluczowy wpływ na zachowanie się rynku oraz występowanie anomalii rynkowych, wśród których można wymienić efekty cenowe. Niniejsza publikacja obejmuje szeroką analizę zjawisk powiązanych z ceną rynkową akcji. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują jednoznacznie, że cena determinuje wysokość osiąganych stóp zwrotu oraz jest ważnym czynnikiem w procesie podejmowania decyzji inwestycyjnych. * Przeprowadzono ciekawe merytorycznie badania efektów cenowych na polskim rynku kapitałowym [...]. Nie są one dostatecznie popularne w literaturze przedmiotu, szczególnie polskiej. Ponadto oryginalność tego opracowania wynika z zastosowania zdywersyfikowanej metodyki badań. Prof. dr hab. Elżbieta Ostrowska, Uniwersytet Gdański Publikacja wpisuje się w ciągle aktualny nurt finansów behawioralnych. Wielość zjawisk, jakie są w tym obszarze odkrywane, nie wyczerpuje możliwości rozszerzenia i pogłębienia stanu wiedzy na temat zachowań inwestorów i mechanizmów rynku kapitałowego. Badania prezentowane przez Autorkę dotykają interesującego i relatywnie słabo eksplorowanego zagadnienia, przez co stanowią ciekawe uzupełnienie dla pozycji już dostępnych na rynku. Dr hab. Mariusz Kicia, prof. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Celem rozprawy jest ocena przydatności podatku od wartości dodanej, jako formy opodatkowania konsumpcji, do realizacji funkcji fiskalnych i pozafiskalnych oraz ustalenie, jak przerzucalność tego podatku wpływa na te funkcje. Celem części empirycznej jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, na kogo, w jakim zakresie i w którym momencie przerzucany jest ciężar podatku od towarów i usług. W rozprawie analizowane są trzy kierunki przerzucalności – na konsumentów, pracowników i dawców kapitału. Problem przerzucalności jest niezwykle aktualny i złożony, wymaga uwzględnienia międzydyscyplinarnych obszarów wiedzy. Autor porusza się po nich z łatwością, przystępnie przedstawiając je czytelnikowi.