Rozdział I. ROZWIĄZANIA PODSTAWOWE / 19 1. Zasilanie w energię elektryczną / 19 1.1. Zasilanie z sieci elektroenergetycznej / 19 1.1.1. Przepisy / 19 1.1.2. Wybór sprzedawcy energii elektrycznej / 20 1.1.3. Parametry jakościowe energii elektrycznej i dopuszczalne przerwy w jej dostawie / 23 1.1.4. Procedury i rozwiązania techniczne / 25 1.1.4.1. Przyłącze stałe / 25 1.1.4.2. Przyłącze tymczasowe / 27 1.1.4.3. Budowa przyłącza na podstawie zgłoszenia / 27 1.1.4.4. Budowa przyłącza bez zgłoszenia / 28 1.1.4.5. Uzgodnienia geodezyjne / 28 1.1.4.6. Wniosek o przyłączenie / 28 1.1.4.7. Odpowiedź zakładu energetycznego / 29 1.1.4.8. Terminy wydania warunków technicznych / 29 1.1.4.9. Miejsce dostawy energii elektrycznej / 29 1.1.5. Rozwiązania techniczne / 30 1.1.5.1. Linie rozdzielcze / 30 1.1.5.2. Przyłącze od linii napowietrznej / 31 1.1.5.3. Przyłącze od linii kablowej / 37 1.2. Przygotowanie instalacji domowych do przerw w dostawie energii elektrycznej / 41 1.2.1. Przyczyny przerw w dostawie energii elektrycznej / 41 1.2.2. Zabezpieczenie nowego obiektu - zainstalowanie zespołu prądotwórczego / 42 1.2.3. Zainstalowanie UPS / 44 1.2.4. Współdziałanie UPS z siecią LAN / 47 1.2.5. Działania w istniejącym budynku / 48 1.3. Pomiar energii elektrycznej w budynku jednorodzinnym lub gospodarstwie rolnym / 48 1.4. Własne odnawialne źródła energii elektrycznej / 51 1.4.1. Panele fotowoltaiczne / 52 1.4.1.1. Rodzaje paneli i ich układy / 52 1.4.1.2. Zjawisko fotowoltaiczne / 53 1.4.1.3. Moduły i panele fotowoltaiczne / 53 1.4.1.4. Układy fotowoltaiczne / 55 1.4.1.5. Prosument / 56 1.4.1.6. Rozwiązania hybrydowe / 56 1.4.2. Przydomowe elektrownie wiatrowe / 57 1.4.2.1. Kontrowersje związane z użytkowaniem / 57 1.4.2.2. Wiatr w Polsce / 59 1.4.2.3. Uwarunkowania formalne / 64 1.4.2.4. Rozwiązania techniczne i dobór wielkości turbiny / 65 1.4.2.5. Koszty / 71 2. Optymalizacja zużycia energii elektrycznej / 72 3. Odbiorniki energii elektrycznej / 78 3.1. Odbiorniki technicznego wyposażenia budynków mieszkalnych / 78 3.2. Odbiorniki w budynkach inwentarskich / 83 3.3. Odbiorniki AGD i RTV w budynkach mieszkalnych / 84 3.4. Sprzęty audiowizualne i komputery / 87 3.5. Domowe narzędzia z napędem elektrycznym / 87 3.6. Urządzenia do pielęgnacji ciała / 88 3.7. Urządzenia oświetleniowe w pomieszczeniach mieszkalnych oraz budynkach inwentarskich / 88 3.7.1. Pojęcia i jednostki stosowane w technice świetlnej / 88 3.7.2. Źródła światła / 89 3.7.3. Promienniki specjalne / 97 3.7.4. Zamienniki tradycyjnych żarówek / 97 3.7.5. Oprawy oświetleniowe / 100 3.7.6. Zalecenia Międzynarodowej Komisji Oświetleniowej / 100 3.7.7. Oświetlenie pomieszczeń inwentarskich / 102 4. Wybrane przykłady zastosowań oświetlenia / 104 4.1. Budynki mieszkalne / 104 4.2. Budynki gospodarcze / 107 5. Zasady wykonywania instalacji elektrycznych / 110 5.1. Dostosowanie instalacji do charakteru pomieszczenia / 110 5.2. Elementy instalacji / 116 5.2.1. Rozdzielnica / 116 5.2.2. Zabezpieczenia / 120 5.2.2.1. Bezpieczniki topikowe / 120 5.2.2.2. Wkręcane wyłączniki nadmiarowe / 121 5.2.2.3. Modułowe wyłączniki nadmiarowe / 122 5.2.2.4. Zabezpieczenia silników / 124 5.2.2.5.Wyłączniki ochronne różnicowoprądowe / 125 5.2.3. Obwody odbiorcze / 127 5.2.4. Sprzęt i osprzęt instalacyjny / 129 5.2.4.1. Łączniki w budynkach mieszkalnych / 129 5.2.4.2. Gniazda wtyczkowe w budynkach mieszkalnych / 130 5.2.4.3. Osprzęt w budynkach gospodarczych / 132 5.2.5. Przewody i rury instalacyjne / 132 5.2.6. Puszki / 136 5.2.7. Listwy i kanały instalacyjne / 137 5.2.8. Puszki podłogowe / 139 5.3. Przyłączanie urządzeń elektrycznych do instalacji / 139 5.4. Dostosowanie istniejącej instalacji elektrycznej do współczesnych przepisów i potrzeb / 140 5.4.1. Rozdział przewodu ochronno-neutralnego / 140 5.4.2. Zmiany w instalacji / 142 5.4.3. Wymiana złącza oraz przyłącza / 145 6. Ochrona odgromowa / 147 6.1. Przepisy i normy / 147 6.2. Ochrona zewnętrzna / 153 6.3. Określanie stopnia zagrożenia / 155 6.4. Zewnętrzna instalacja piorunochronna / 155 6.5. Ochrona urządzeń usytuowanych na dachu budynku / 158 6.6. Ochrona wewnętrzna przed przepięciami / 163 7. Instalacje elektryczne oraz oświetlenie terenu / 168 7.1. Zasilanie odbiorników energii elektrycznej / 168 7.2. Układanie kabli ziemnych / 169 7.3. Sieć rozdzielcza w gospodarstwie rolnym / 171 7.4. Oświetlenie ogrodu / 171 7.4.1. Rozwiązania konwencjonalne / 171 7.4.2. Oświetlenie z wykorzystaniem energii słonecznej / 175 7.5. Oświetlenie terenu gospodarstwa rolnego / 176 7.5.1. Dobór źródeł światła i opraw oświetleniowych / 176 7.5.2. Sterowanie oświetleniem terenu / 179 7.5.3. Ochrona urządzeń oświetleniowych przed wpływami zewnętrznymi / 180 Rozdział II. ROZWIĄZANIA SPECJALNE / 181 1. Odnawialne źródła energii cieplnej / 181 1.1. Kolektory słoneczne / 182 1.1.1. Układy solarne w polskich warunkach klimatycznych / 182 1.1.2. Typy kolektorów słonecznych / 187 1.1.3. Dobór urządzeń / 192 1.1.4. Układy solarne / 193 1.2. Pompy ciepła / 195 1.2.1. Zasada działania / 195 1.2.2. Budowa dolnych źródeł / 200 1.2.3. Skład zestawu / 200 1.2.4. Sterowanie pracą / 201 1.2.5. Współpraca pompy ciepła z kotłem c.o / 202 1.3. Biomasa / 205 2. Klimatyzacja / 207 2.1. Wprowadzenie / 207 2.2. Zasada działania urządzeń / 208 2.3. Klimatyzatory indywidualne - stałe i przenośne / 211 2.4. Układy klimatyzacyjne typu multisplit / 215 2.5. Klimakonwektory / 216 2.6. Współdziałanie z pompą ciepła / 217 2.7. Dobór urządzeń / 217 2.8. Osuszanie powietrza / 218 3. Ogrzewanie elektryczne / 220 3.1. Wprowadzenie / 220 3.2. Ogrzewanie pomieszczeń / 221 3.2.1. Systemy ogrzewania / 221 3.2.2. Ogrzewanie elektryczne na tle innych źródeł energii / 224 3.2.3. Ogrzewanie bezpośrednie / 230 3.2.3.1. Ogrzewanie konwekcyjne / 230 3.2.4. Ogrzewanie akumulacyjne / 237 3.2.4.1. Akumulacja ciepła i jego oddawanie / 237 3.2.4.2. Akumulacyjne grzejniki wolno stojące / 237 3.2.4.3. Akumulacyjne ogrzewanie powierzchniowe / 240 3.3. Ogrzewanie rynien i dachów oraz otoczenia budynków / 243 3.3.1. Rynny i dachy / 243 3.3.2. Otoczenie budynków, schody i rampy / 245 3.4. Utrzymanie temperatury wody / 247 3.5. Specjalne zastosowanie ogrzewania elektrycznego w obiektach rolniczych / 247 3.6. Przygotowanie ciepłej wody do celów użytkowych / 251 4. Instalacje teletechniczne i multimedialne / 257 4.1. Instalacja telefoniczna / 257 4.2. Instalacja komputerowa / 258 4.3. Instalacja antenowa / 260 5. Kontrola dostępu, ochrona przed włamaniem i pożarem / 262 5.1. Wprowadzenie / 262 5.2. Zagrożenia i środki ochrony / 263 5.3. Ochrona przed włamaniem / 264 5.3.1. Ochrona peryferyjna / 264 5.3.2. Ochrona bezpośrednia / 265 5.3.2.1. Klasy systemów ochronnych / 265 5.3.2.2. Monitoring i transmisja informacji / 267 5.3.2.3. Wybór systemu ochrony / 267 5.3.2.4. Układanie instalacji sygnalizacyjnej / 268 5.3.2.5. Ochrona otoczenia budynku / 268 5.3.2.6. Systemy bezprzewodowe / 268 5.3.2.7. Wybór firmy ochroniarskiej oraz wstępne decyzje inwestora / 268 5.3.2.8. Istotne szczegóły / 269 5.3.3. Elementy systemów ochronnych / 272 5.3.3.1. Domofony i wideodomofony / 272 5.3.3.2. Kamery wideo / 274 5.3.3.3. Czujki ruchu / 275 5.3.3.4. Czujki stłuczenia szkła / 278 5.3.3.5. Magnetyczne czujniki kontaktronowe / 279 5.3.3.6. Czujki zalania cieczą / 279 5.3.3.7. Czujniki obecności czadu / 280 5.3.3.8. Czujniki wycieku palnych gazów / 281 5.4. Ochrona przed pożarem / 281 5.4.1. Informacje wstępne / 281 5.4.2. Czujki pożarowe / 282 5.4.3. Systemy ochrony pożarowej / 283 5.4.4. Centralki alarmowe / 284 5.4.5. Transmisja sygnałów / 286 5.4.6. Zasilanie centralki pożarowej / 287 5.5. Zintegrowane systemy ochrony / 287 5.6. Od decyzji, przez projekt, do efektu / 287 5.7. Uproszczona ochrona niewielkich obiektów / 289 5.8. Czujki autonomiczne / 289 5.9. Systemy bezprzewodowe / 291 6. Iluminacja domu i ogrodu / 292 6.1. Wprowadzenie / 292 6.2. Przykłady iluminacji / 293 6.3. Warunki bezpieczeństwa / 298 Rozdział III. WARUNKI BEZPIECZNEGO UŻYTKOWANIA INSTALACJI I URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH / 301 1. Zagrożenia wynikające z użytkowania energii elektrycznej / 301 1.1. Zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym / 301 1.2. Zagrożenie pożarowe / 303 2. Wpływ prądu elektrycznego na organizm ludzki i zwierzęcy / 305 3. Zasady bezpiecznego postępowania przy użytkowaniu urządzeń i instalacji elektrycznych / 311 4. Ochrona przed porażeniem prądem elektrycznym / 313 4.1. Uregulowania normatywne / 313 4.2. Środki ochrony / 315 4.2.1. Izolacja części czynnych jako środek ochrony podstawowej / 316 4.2.2. Ochronne wyłączniki różnicowoprądowe / 317 4.2.3. Jednoczesna ochrona podstawowa i ochrona przy uszkodzeniu / 318 4.2.4. Środki ochrony w pomieszczeniach o zwiększonym zagrożeniu porażeniem prądem elektrycznym / 318 4.2.4.1. Pomieszczenia wyposażone w wannę lub prysznic [N18] / 318 4.2.4.2. Baseny pływackie, brodziki, fontanny i kaskady wodne / 323 4.2.4.3. Pomieszczenia wyposażone w ogrzewacze do sauny / 325 4.2.4.4. Budynki rolnicze / 328 5. Klasy ochronności urządzeń elektrycznych / 329 6. Przewody i uziomy ochronne / 331 7. Funkcje ochronnych wyłączników różnicowoprądowych / 334 Rozdział IV. POŻARY WYWOŁYWANE PRZEZ NIESPRAWNE INSTALACJE LUB URZĄDZENIA ELEKTRYCZNE / 337 1. Zapobieganie pożarom / 337 2. Środki i czynności gaśnicze / 338 Rozdział V. RATOWANIE OSÓB PORAŻONYCH PRĄDEM ELEKTRYCZNYM / 339 1. Odłączenie od źródła napięcia / 339 2. Wezwanie pomocy medycznej / 340 Rozdział VI. NIEDOCENIANE ZAGROŻENIA / 341 1. Pola magnetyczne we wnętrzach i w otoczeniu budynku / 341 1.1. Wprowadzenie / 341 1.2. Źródła pól elektromagnetycznych (PEM) / 345 1.3. Przepisy / 348 1.4. Skala zagrożeń i ochrona przed działaniem PEM we wnętrzach / 350 1.5. Pola PEM na otwartych terenach / 356 2. Elektryczność statyczna / 361 2.1. Powstawanie zjawiska / 361 2.2. Działanie ładunków elektrostatycznych / 365 2.3. Środki ochrony / 367 Rozdział VII. DEKALOG INWESTORA/UŻYTKOWNIKA / 371 1. Odpowiedzialność prawna właściciela lub użytkownika obiektu / 371 2. Kontakty z dostawcą energii elektrycznej / 377 3. Nowa budowa lub remont i modernizacja / 379 4. Dokumentacja projektowa / 382 5. Wybór wykonawcy robót elektrycznych / 384 6. Nadzór nad realizacją robót elektrycznych / 385 7. Dokumentacja powykonawcza i książka obiektu budowlanego / 386 8. Sprawdzanie końcowe i odbiór instalacji elektrycznych / 388 9. Zasady eksploatacji instalacji elektrycznych / 390 10. Zasady odbioru i eksploatacji urządzeń piorunochronnych / 393 Załącznik nr 1 - Wzór książki obiektu budowlanego [wg (P14)] / 395 Załącznik nr 2 - Wzór metryki urządzenia piorunochronnego / 402 Załącznik nr 3 - Wzór paszportu urządzeń oświetleniowych / 403 Załącznik nr 4 - Wykaz wybranych przepisów, norm i materiałów źródłowych / 405