Kontekstualne i historyczne rozważania nad niepełnosprawnością Kontekst i historia. Szkic światowych i europejskich koncepcji i działań wobec osób niepełnosprawnych od prehistorii po nazistowskie Niemcy lat 1933-1945, Rosję XVII wieku i czas poststalinowski w Związku Radzieckim Shandar I: Neandertalczyk z niepełnosprawnością -prehistoria Grecki teras, rzymskie monstrum, hinduski Dor od Boga i arabski Umysł, który jest w niebie, podczas gdy ich większa część mieszka wśród zwykłych śmiertelników - starożytność Wieki „odmieńców" - średniowiecze, renesans i oświecenie „Słabi na umyśle" i osoby „z defektami" na przełomie XIX i XX wieku Lebens unwertes Leben - nazistowskie Niemcy (1933-1945) „Jurodiwyje" i „ubogi" w Rosji carskiej. Niepełnosprawni weterani wojenni i inni czasów stalinowskich i poststalinizmu w Związku Radzieckim Kulturowe i naukowe reprezentacje niepełnosprawności w zarysie „Aspi", „W-skersi", „kultura Dnia Świstaka", „kultura otwartego serca" i inni bez logo. Kultury niepełnosprawności Naukowe deskrypcje niepełnosprawności i zaburzeń rozwoju „Defekt umysłowy", „słabość na umyśle" i niepełnosprawność intelektualna w opisach naukowych od Alfreda Franka Tredgolda do Ruth Luckasson Współczesne koncepcje teoretyczne opisujące życie osób z niepełnosprawnością Koncepcja eugeniki Sir Francisa Galtona, Charlesa Davenporta i Henry'ego Goddarda Koncepcja normalizacji Neilsa Erika Banka-Mikkelsena i Bengta Nirjego Koncepcja waloryzacji roli społecznej Wolfa Wolfensbergera Koncepcja deinstytucjonalizacji Roberta L. Schalocka i innych badaczy Self-adwokatura i koncepcja niezależnego życia Eda Robertsa Koncepcja jakości życia Roberta L Schalocka Koncepcja brokeringu kulturowego w rehabilitacji Mary Ann Jeżewski Koncepcja habilitacji kulturowej osób dorosłych z zaburzeniami rozwoju Beaty Borowskiej-Beszty