I. PODSTAWOWE WYMAGANIA W ZAKRESIE BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY 1.Źródła prawa pracy / 11 1.1.Obowiązujące źródła prawa / 11 1.2.Źródła prawa pracy / 11 1.3.Wewnątrzzakładowe źródła prawa pracy / 13 1.4.Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy / 13 1.5.Zasada uprzywilejowania pracownika / 13 2.Prowadzenie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy / 14 2.1.Dokumentowanie podjęcia pracy przez pracownika / 14 2.2.Dokumenty dotyczące nawiązania stosunku pracy oraz przebiegu zatrudnienia / 14 3.Badania lekarskie pracowników / 15 3.1.Wstępne badania lekarskie / 15 3.2.Okresowe badania lekarskie / 15 3.3.Skierowanie na badania lekarskie / 16 4.Szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy / 16 5.Obiekty budowlane / 21 5.1.Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki / 21 5.2.Oddawanie do użytku obiektów budowlanych / 22 5.3.Utrzymanie obiektów budowlanych / 23 5.4.Pomieszczenia higienicznosanitarne / 25 5.4.1.Wymagania dla pomieszczeń higienicznosanitarnych / 25 5.4.2.Szatnie pracownicze / 25 5.4.3.Umywalnie i pomieszczenia natryskowe / 26 5.4.4.Pomieszczenia do wypoczynku / 26 5.4.5.Ustępy / 27 5.4.6.Jadalnie / 27 5.4.7.Pomieszczenia do prania, odkażania, suszenia i odpylania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej / 28 5.4.8.Pomieszczenia do ogrzewania się pracowników / 28 5.5.Pomieszczenia magazynowe i składowanie materiałów / 29 5.5.1.Pomieszczenia magazynowe zamknięte / 29 5.5.2.Magazynowanie na składowiskach otwartych, magazyny budowlane / 30 6.Pomieszczenia pracy / 30 6.1.Wymagania techniczne – ogólne / 31 6.2.Oświetlenie / 32 6.3.Ogrzewanie i wentylacja / 32 7.Procesy pracy / 33 7.1.Wymagania ogólne / 33 7.2.Organizacja stanowisk pracy / 33 8.Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy – ocena ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy / 35 8.1.Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy / 35 8.2.Ocena ryzyka zawodowego występującego na stanowiskach pracy / 36 8.2.1.Ryzyko zawodowe powodowane przez czynniki fizyczne i psychiczne / 37 8.2.2.Ryzyko zawodowe powodowane czynnikami chemicznymi / 37 8.2.3.Ryzyko zawodowe powodowane szkodliwymi czynnikami biologicznymi / 38 8.2.4.Ryzyko zawodowe powodowane obciążeniem układu mięśniowo-szkieletowego / 41 8.2.5.Ryzyko zawodowe powodowane występowaniem atmosfery wybuchowej / 42 8.2.6.Podstawowe definicje oceny ryzyka zawodowego / 42 8.2.7.Podstawowe cele oceny ryzyka zawodowego / 44 8.2.8.Przebieg oceny ryzyka zawodowego / 44 8.2.9.Informacje o ryzyku zawodowym występującym w pracy / 45 9.Maszyny i inne urządzenia techniczne / 47 9.1.Zasadnicze wymogi budowy maszyn / 47 9.2.Ocena zgodności / 48 9.3.Normy zharmonizowane / 48 9.4.Bezpieczeństwo użytkowania maszyn – regulacje prawne / 49 9.5.Wzór książki kontroli maszyn i urządzeń / 51 10.Ergonomia w kształtowaniu warunków pracy / 54 10.1.Przepisy prawa dotyczące ergonomii / 54 10.2.Definicja ergonomii / 54 10.3.Kształtowanie ergonomicznych warunków pracy / 55 11.Dodatkowe kwalifikacje zawodowe pracowników / 55 11.1.Eksploatacja urządzeń, instalacji i sieci / 56 11.2.Obsługa i konserwacja urządzeń technicznych / 57 11.3.Obsługa maszyn i urządzeń do robót ziemnych, budowlanych i drogowych / 58 11.4.Kierowanie pojazdami w transporcie drogowym / 58 11.5.Transport wewnątrzzakładowy – obsługa wózków jezdniowych z napędem silnikowym / 59 11.6.Zabezpieczanie i usuwanie wyrobów zawierających azbest / 60 11.7.Wykonywanie prac spawalniczych / 60 11.8.Prace budowlane / 60 11.9.Prace z zakresu gospodarki leśnej / 61 11.10.Przewóz drogowy towarów niebezpiecznych / 61 12.Stanowiska pracy wyposażone w monitory ekranowe / 63 12.1.Akty prawne normujące bhp na stanowiskach pracy wyposażonych w monitory ekranowe / 63 12.2.Obowiązki w zakresie bhp pracodawców zatrudniających pracowników na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe / 64 12.3.Zapewnienie pracownikom okularów korygujących / 64 12.4.Czas pracy przy obsłudze monitora ekranowego / 65 12.5.Ocena warunków pracy na stanowiskach z monitorami ekranowymi / 65 13.Niebezpieczne i szkodliwe czynniki występujące w procesie pracy / 66 13.1.Klasyfikacja niebezpiecznych i szkodliwych czynników występujących w procesie pracy / 66 13.2.Obowiązki pracodawcy wynikające z przepisów w zakresie ograniczenia bądź likwidacji zagrożeń powodowanych niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami / 67 13.3.Pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy / 72 14.Profilaktyczne posiłki i napoje / 74 14.1.Zapewnienie wody do picia / 74 14.2.Posiłki profilaktyczne / 75 14.3.Napoje w warunkach szczególnych / 75 15.Prace szczególnie niebezpieczne / 76 15.1.Rodzaje prac szczególnie niebezpiecznych / 77 15.2.Zasady bezpiecznego wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych / 77 15.2.1.Roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe i montażowe prowadzone bez wstrzymania ruchu zakładu pracy lub jego części / 77 15.2.2.Prace w zbiornikach, kanałach, wewnątrz urządzeń technicznych i w innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych / 77 15.2.3.Prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych / 79 15.2.4.Praca na wysokości / 81 16.Transport wewnątrzzakładowy / 85 16.1.Transport ręczny / 85 16.2.Mechaniczny sposób przemieszczania materiałów / 87 16.2.1.Drogi zakładowe / 87 16.2.2.Drogi transportowe oraz drogi komunikacyjne dla pieszych wewnątrz obiektów produkcyjnych i magazynowych / 88 17.Środki ochrony indywidualnej / 89 18.Wypadki przy pracy i choroby zawodowe / 92 18.1.Wypadki przy pracy / 92 18.2.Obowiązki pracodawcy / 93 18.3.Powołanie zespołu powypadkowego / 94 18.4.Zabezpieczenie miejsca wypadku / 94 18.5.Obowiązki zespołu powypadkowego / 95 18.6.Protokół powypadkowy / 96 18.7.Rejestr wypadków przy pracy i statystyczna karta wypadku przy pracy / 96 18.8.Wypadek na terenie innego zakładu / 97 18.9.Wypadki w drodze do pracy lub z pracy / 97 18.10.Wypadki przy pracy ubezpieczonych z danego tytułu / 98 18.11.Choroby zawodowe / 98 18.11.1.Pojęcie choroby zawodowej / 98 18.11.2.Tryb zgłaszania i orzekania o chorobie zawodowej / 99 18.11.3.Obowiązki pracodawcy / 100 18.11.4.Postępowanie odwoławcze w sprawach chorób zawodowych / 101 18.12.Procedury przy ubieganiu się o uzyskanie świadczenia z tytułu wypadku przy pracy i choroby zawodowej / 101 18.13.Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych / 102 18.14.Wypadki i choroby zawodowe powstałe w szczególnych okolicznościach / 103 18.14.1.Wypadek w szczególnych okolicznościach / 103 18.14.2.Choroba zawodowa nabyta w szczególnych okolicznościach / 104 18.14.3.Świadczenia przysługujące z tytułu wypadku i choroby zawodowej / 104 18.14.4.Postępowanie w sprawie świadczeń / 105 19.Ochrona przeciwpożarowa / 105 19.1.Podstawy prawne ochrony przeciwpożarowej / 105 19.2.Pojęcie ochrony przeciwpożarowej / 105 19.3.Obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej / 106 19.4.Wyposażenie w sprzęt gaśniczy / 106 19.5.Sposób rozmieszczania gaśnic / 106 19.6.Konserwacje gaśnic / 107 19.7.Drogi ewakuacji / 107 19.8.Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego / 108 20.Ochrona środowiska / 109 21.Zatrudnianie kobiet i młodocianych / 110 21.1.Ochrona pracy kobiet / 110 21.2.Uprawnienia związane z rodzicielstwem / 111 21.3.Zatrudnianie młodocianych / 113 22.Zasady współdziałania i koordynacji robót przy równoczesnym wykonywaniu prac w zakładzie przez różne podmioty gospodarcze / 114 23.Zapewnienie bezpieczeństwa i higieny pracy w stosunkach poza-pracowniczych / 115 23.1.Umowy cywilnoprawne / 115 23.2.Działalność gospodarcza na własny rachunek / 116 23.3.Osoby niebiorące udziału w procesie pracy / 117 24.Organy nadzoru nad warunkami pracy / 117 24.1.Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) / 117 24.2.Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS) / 118 24.3.Administracja architektoniczno-budowlana i nadzór budowlany / 119 24.4.Państwowa Straż Pożarna (PSP) / 121 24.5.Urząd Dozoru Technicznego (UDT) / 122 24.6.Inspekcja Ochrony Środowiska / 123 24.7.Nadzór górniczy – Urzędy górnicze / 123 24.8.Społeczna inspekcja pracy / 123 II. OCENA STANU BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY W ZAKŁADZIE 25.Podstawy prawne dokonywania oceny stanu bhp w zakładzie / 124 26.Dokumenty niezbędne do oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy / 125 27.Tematyka oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy / 125 28.Sposób wykonywania oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie / 126 28.1.Przykładowa lista kontrolna / 126 28.2.Część opisowa oceny stanu bhp / 129 29.Wzór oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie / 129