Część 1 PRZEMIANY SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W POLSCE DANIEL MILEWSKI Międzynarodowy charakter standardów samorządności i pomocniczości w świetle Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego MAŁGORZATA ŁAPA Na drodze do samorządności. Przemiany ustrojowe w Polsce w latach 80. i 90. XX wieku ADAM J. JAROSZ 30 lat samorządu terytorialnego w aspekcie przemian WOJCIECH PIZŁO Ewolucja roli samorządu - od teorii lokalizacji do umiędzynarodowienia ROBERT GAWŁOWSKI Relacje rządowo-samorządowe z perspektywy Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego PAWEŁ SOBCZYK Rzetelność i sprawność działania jednostek samorządu terytorialnego. Refleksje aksjologiczno-konstytucyjne z okazji 30-lecia samorządu terytorialnego WYBRANE ASPEKTY POLITYKI SAMORZĄDOWEJ FUNKCJONOWANIA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W POLSCE PIOTR SZUKALSKI Przemiany demgraficzne a zdolność samorządów do realizacji usług społecznych na przestrzeni ostatnich 30 lat MIROSŁAW KARPIUK Ewolucja zadań samorządu terytorialnego z zakresu bezpieczeństwa i porządku publicznego w III RP TOMASZ MATUSZAK Różne aspekty zarządzania dokumentacją w jednostkach samorządu terytorialnego w ostatnim trzydziestoleciu - pomiędzy tradycją a nowoczesnością RADOSŁAW DOBROWOLSKI Polityka historyczna i tożsamościowa Supraśla

DYKTATURA RZYMSKA 1.Geneza urzędu dyktatora 2.Przesłanki powołania dyktatora 3.Tryb powołania dyktatora 4.Uprawnienia dyktatora 5.Kontrola dyktatora 6.Zakończenie dyktatury 7.Instytucja dyktatury w praktyce ustrojowej republiki rzymskiej 8.Inne kategorie stanu nadzwyczajnego w republice rzymskiej: senatus consultum ultimum oraz iustitium 10.Dyktatura rzymska w nowożytnej myśli polityczno-ustrojowej 10.1.Niccoló Machiavelli 10.2.Jean Bodin 10.3.Thomas Hobbes 10.4.John Locke 10.5.Charles de Montesquieu 10.6.Jean-Jacques Rousseau 11.Znaczenie rzymskiej dyktatury dla powstania i rozwoju nowożytnych modeli stanu nadzwyczajnego ANGLOSASKI MODEL STANU NADZWYCZAJNEGO: MARTIAL LAW 1.Istota martial law 2.Geneza martial law 3.Przesłanki ogłoszenia martial law 4.Tryb ogłoszenia martial law 5.Środki nadzwyczajne 6.1.Podstawy i zakres zastosowania środków nadzwyczajnych 6.2.Zawieszenie writ ofhabeas corpus 6.3.Zawieszenie innych praw i wolnos'ci jednostki 6.4.Uprawnienia prawodawcze egzekutywy 6.5.Sądy wojskowe 7.Rola sądów i parlamentu w czasie obowiązywania martial law 8.Zakończenie martial law 9.Praktyka stosowania martial law 10.Recepcja martial law w innych państwach 10.1.Stany Zjednoczone 10.2.Indie 10.3.Republika Południowej Afryki 10.4.Irlandia REPUBLIKAŃSKI MODEL STANU NADZWYCZAJNEGO: STAN OBLĘŻENIA WE FRANCJI 1.Istota stanu oblężenia 2.Geneza stanu oblężenia 3.Prawna regulacja stanu oblężenia w ustawach z 1849 i 1878 r. 3.1.Przesłanki wprowadzenia stanu oblężenia 3.2.Tryb wprowadzenia stanu oblężenia 3.3.Zasięg terytorialny i czas trwania stanu oblężenia 3.4.Środki nadzwyczajne 3.5.Kontrola uprawnień nadzwyczajnych 3.6.Zakończenie stanu oblężenia 4.Stan oblężenia we Francji w czasie I wojny światowej 4.1. Wprowadzenie stanu oblężenia 4.2.Rola parlamentu 4.3.Uprawnienia władz wojskowych 4.4.Pozycja ustrojowa Rady Ministrów 4.5.Rozwój uprawnień dekretodawczych egzekutywy 4.6.Teoria „okoliczności wyjątkowych" 4.7.Sądy wojskowe 4.8.Ograniczenie praw i wolności jednostki 4.9.Ocena instytucji stanu oblężenia w czasie I wojny światowej 5.Stan oblężenia w czasie II wojny światowej 6.Stan oblężenia w IV Republice Francuskiej 7.Stan oblężenia i stan zagrożenia w V Republiki Francuskiej 8.Recepcja republikańskiego modelu stanu nadzwyczajnego w innych państwach 8.1.Rozwój instytucji stanu oblężenia w XIX-wiecznych Niemczech 8.1.1.Stan oblężenia w konstytucjach państw niemieckich w pierwszej połowie XIX w. 8.1.2.Pruska ustawa o stanie oblężenia z 1851 r. 8.1.3.Stan wojenny w Konstytucji II Rzeszy z 1871 r. 8.1.4.Stan oblężenia w czasie I wojny światowej 8.2.Stan oblężenia w pozostałych państwach 8.2.1.Hiszpania 8.2.2.Portugalia 8.2.3.Argentyna 8.2.4.Rumunia MONARCHICZNY MODEL STANU NADZWYCZAJNEGO: KONSTYTUCYJNA DYKTATURA PREZYDENTA REPUBLIKI WEIMARSKIEJ 1.Istota monarchicznego modelu stanu nadzwyczajnego 2.Geneza monarchicznego modelu stanu nadzwyczajnego 3.Artykuł 48 konstytucji weimarskiej - geneza i istota regulacji 4.Przesłanki ustanowienia konstytucyjnej dyktatury 5.Gospodarczy stan nadzwyczajny 6.Tryb ustanowienia konstytucyjnej dyktatury i czas jej trwania 7.Środki nadzwyczajne 8.1.Zawieszenie praw podstawowych 8.2.Dekrety z mocą ustawy 8.3.Granice uprawnień nadzwyczajnych 9.Kontrola dyktatora 9.1.Kontrola polityczna (parlamentarna) 9.2.Kontrola sądowa 10.Stan nadzwyczajny konstytucji 11.Konstytucyjna dyktatura prezydenta w ostatnich latach Republiki Weimarskiej 12.Rozwój monarchicznego modelu stanu nadzwyczajnego w V Republice Francuskiej i innych państwach 12.1.Przesłanki zastosowania art. 16 12.2.Tryb wprowadzenia stanu nadzwyczajnego 12.3.Środki nadzwyczajne 12.4.Kontrola uprawnień nadzwyczajnych prezydenta 12.5.Zakończenie stanu nadzwyczajnego 12.6.Recepcja modelu francuskiego w innych państwach MODEL KONSTYTUCYJNEJ REGLAMENTACJI STANÓW NADZWYCZAJNYCH w USTAWIE ZASADNICZEJ REPUBLIKI FEDERALNEJ NIEMIEC 1.Stan napięcia 2.Stan obrony 3.1. Przesłanki wprowadzenia stanu obrony 3.2.Tryb wprowadzenia 3.3.Środki nadzwyczajne 3.3.1.Składanie przez prezydenta federalnego oświadczeń międzynarodowych 3.3.2.Przejecie przez kanclerza federalnego dowództwa nad siłami zbrojnymi 3.3.3.Rozszerzenie materii ustawodawstwa federalnego i uproszczenie postępowania ustawodawczego 3.3.4.Centralizacja administracji państwowej i szczególne uprawnienia rządów krajowych 3.3.5.Przedłużenie kadencji Bundestagu, parlamentów krajowych i prezydenta federalnego 3.3.6.Ochrona pozycji ustrojowej Federalnego Trybunału Konstytucyjnego 3.3.7.Ograniczenia praw i wolności jednostki 3.4.Komisja Wspólna 3.4.1.Charakter ustrojowy 3.4.2.Skład i organizacja 3.4.3.Kompetencje 3.4.4.Kontrola Bundestagu i Bundesratu nad funkcjonowaniem Komisji Wspólnej 3.5.Zakończenie stanu obrony 4.Stan zagrożenia bytu lub wolnościowego demokratycznego porządku ustrojowego 4.1.Istota i przesłanki wprowadzenia 4.2.Nadzwyczajne uprawnienia krajów związkowych 4.3.Interwencja federalna 4.4.Ponadregionalny stan nadzwyczajny 5.Stan zagrożenia lub naruszenia bezpieczeństwa publicznego lub porządku 5.1.Okoliczności konstytucjonalizacji 5.2.Przesłanki wprowadzenia 5.3.Środki nadzwyczajne 6.Stan klęski żywiołowej 6.1.Okoliczności konstytucjonalizacji 6.2.Regionalny stan klęski żywiołowej 6.3.Ponadregionalny stan klęski żywiołowej 7.Model konstytucyjnej reglamentacji stanów nadzwyczajnych w innych państwach 7.1.Szwecja 7.2.Turcja 7.3.Republika Czeska 7.4.Ukraina