Prawa człowieka i dziecka jako fundament społeczeństwa obywatelskiego Społeczeństwo obywatelskie jako warunek i skutek osiągania podmiotowości Perspektywa historyczno-filozoficzna praw człowieka i praw dziecka Prawo do autoekspresji Pedagogiczne konteksty prawa do autoekspresji Wyrażanie siebie jako warunek pokonania kryzysu tożsamości - rozwój psychospołeczny w ujęciu E. H. Eriksona Racjonalność komunikacyjna jako predyktor uwzględniania siebie i Innego - koncepcja J. Habermasa Prawo do autoekspresji w perspektywie pedagogiki oporu Dialektyka rytuału w przestrzeni szkoły Respektowanie prawa do autoekspresji w szkole Prawo do autoekspresji w dokumentach szkoły Znajomość prawa do autoekspresji Rozumienie istoty prawa do wyrażania siebie Akceptacja prawa do samoekspresji w środowisku wychowawczym gimnazjum Rytuały oporu uczniów Szkoła jako miejsce wyzwolenia i opresji - zachowania oporowe gimnazjalistów Rytuały oporu wobec nieprzestrzegania i przestrzegania prawa do autoekspresji Habermasowskie roszczenia ważności a zachowania oporowe gimnazjalistów Obywatelskie nieposłuszeństwo uczniów Prawo do autoekspresji w szkole a rytuały oporu uczniów gimnazjum Funkcjonowanie prawa do wyrażania siebie w dokumentach szkoły a zachowania oporowe uczniów Znajomość prawa do samoekspresji a rytualny wymiar oporu Odczytywanie rozumienia prawa do autoekspresji w kontekście zachowań oporowych gimnazjalistów Deklaracja a rzeczywistość - akceptacja prawa do wyrażania siebie w środowisku wychowawczym a rytuały oporu gimnazjalistów