Liny stalowe
Sortowanie
Źródło opisu
Książki, czasopisma i zbiory specjalne
(12)
Forma i typ
Książki
(11)
Publikacje dydaktyczne
(1)
Publikacje fachowe
(1)
Publikacje naukowe
(1)
Dostępność
dostępne
(8)
tylko na miejscu
(3)
nieokreślona
(2)
Placówka
Wypożyczalnia
(9)
Biblioteka WB
(1)
Biblioteka Międzywydziałowa
(1)
Biblioteka WEiZ
(1)
Magazyn
(1)
Autor
Boetzel Tadeusz
(2)
Golis Bogdan
(2)
Hansel Józef (1942- )
(1)
Kacprzak Janusz
(1)
Kowalczyk Jerzy (mechanika)
(1)
Kwaśniewski Jerzy
(1)
Marynowski Janusz
(1)
Muskalski Zbigniew
(1)
Pałkowski Szymon
(1)
Steininger Zygmunt
(1)
Tytko Andrzej (1952- )
(1)
Rok wydania
2020 - 2024
(2)
2010 - 2019
(1)
2000 - 2009
(2)
1990 - 1999
(2)
1970 - 1979
(1)
Okres powstania dzieła
2001-
(3)
Kraj wydania
Polska
(11)
Ukraina
(1)
Język
polski
(11)
rosyjski
(1)
Odbiorca
Inżynierowie budownictwa
(1)
Szkoły wyższe
(1)
Temat
Budownictwo
(2412)
Zarządzanie
(2038)
Matematyka
(1930)
Elektrotechnika
(1896)
Przedsiębiorstwa
(1790)
Liny stalowe
(-)
Fizyka
(1535)
Informatyka
(1502)
Maszyny
(1228)
Fizjoterapia
(1175)
Wytrzymałość materiałów
(1157)
Ochrona środowiska
(1023)
Sport
(1012)
Turystyka
(952)
Elektronika
(946)
Ekonomia
(932)
Mechanika
(932)
Automatyka
(916)
Język angielski
(873)
Samochody
(867)
Rachunkowość
(821)
Chemia
(808)
Rehabilitacja
(800)
Polska
(791)
Gospodarka
(778)
Komunikacja marketingowa
(759)
Technika
(743)
Konstrukcje budowlane
(727)
Wychowanie fizyczne
(725)
Przemysł
(723)
Prawo pracy
(712)
Unia Europejska
(699)
Piłka nożna
(690)
Transport
(673)
Elektroenergetyka
(667)
Architektura
(637)
Marketing
(636)
Innowacje
(619)
Naprężenia i odkształcenia
(613)
OZE
(606)
Programowanie (informatyka)
(590)
Trening
(586)
Energetyka
(585)
Programy komputerowe
(584)
Technologia chemiczna
(567)
Rolnictwo
(556)
Biomasa
(543)
Analiza numeryczna
(532)
Prawo
(524)
Odnawialne źródła energii
(520)
Sterowanie
(520)
Komputery
(517)
Materiałoznawstwo
(517)
Produkcja
(517)
Symulacja
(515)
Inwestycje
(508)
Praca
(503)
Analiza matematyczna
(495)
Zarządzanie jakością
(495)
Zarządzanie zasobami ludzkimi (HRM)
(494)
Dzieci
(489)
Energia elektryczna
(489)
Urbanistyka
(488)
Materiały budowlane
(482)
Logistyka gospodarcza
(480)
Rynek pracy
(474)
Finanse
(468)
Maszyny elektryczne
(468)
Szkolnictwo wyższe
(468)
Psychologia
(467)
Przedsiębiorstwo
(466)
Modele matematyczne
(465)
Internet
(464)
Metale
(462)
Nauka
(456)
Marketing internetowy
(453)
Systemy informatyczne
(448)
Statystyka matematyczna
(447)
Języki programowania
(433)
Skrawanie
(432)
Reklama
(431)
Rehabilitacja medyczna
(429)
Mechanika budowli
(425)
Działalność gospodarcza
(422)
Organizacja
(417)
Telekomunikacja
(413)
Metrologia
(412)
Pedagogika
(410)
Drgania
(409)
Trener
(406)
Ubezpieczenia społeczne
(394)
Controlling
(392)
Optymalizacja
(392)
Historia
(388)
Filozofia
(385)
Podatki
(385)
Statystyka
(384)
Socjologia
(382)
Banki
(378)
BHP
(375)
Rachunkowość zarządcza
(374)
Gatunek
Podręczniki akademickie
(2)
Materiały konferencyjne
(1)
Podręcznik
(1)
Praca zbiorowa
(1)
Dziedzina i ujęcie
Inżynieria i technika
(3)
12 wyników Filtruj
Brak okładki
Książka
W koszyku
(BHP [Bezpieczeństwo i Higiena Pracy]. Szkolenie, Popularyzacja)
1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.
Wypożyczalnia
Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 24749 (1 egz.)
Brak okładki
Książka
W koszyku
(Maszyny i Urządzenia do Transportu Bliskiego)
1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.
Wypożyczalnia
Egzemplarze są obecnie niedostępne: sygn. 24750
Brak okładki
Książka
W koszyku
Forma i typ
Temat
Dziedzina i ujęcie
Bibliografia strony 168-172.
1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.
Wypożyczalnia
Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. M 9908 (1 egz.)
Brak okładki
Książka
W koszyku
1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.
Wypożyczalnia
Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. S 60667 L (1 egz.)
Brak okładki
Książka
W koszyku
Produkcja lin stalowych / Janusz Kacprzak. - Katowice : Wydawnictwo "Śląsk", 1966. - 108, [1] s. : il. ; 21 cm.
Bibliogr. s. [109].
Dla inżynierów i techników zatrudnionych przy produkcji lin oraz eksploatacji urządzeń napędzanych linami we wszystkich gałęziach przemysłu, a także dla słuchaczy wyższych i średnich technicznych zakładów naukowych.
1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.
Wypożyczalnia
Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 5657 (1 egz.)
Brak okładki
Książka
W koszyku
Liny stalowe / Jerzy Kowalczyk, Zygmunt Steininger. - Katowice : Wydawnictwo "Śląsk", 1963. - 420, [1] s. : il., err. ; 21 cm.
Bibliogr. s. 413-[421].
Dla inżynierów i techników zatrudnionych w przemyśle górniczym i hutniczym oraz w przemysławch maszynowych, w których są stosowane liny stalowe, a także dla słuchaczy wyższych i średnich szkół technicznych.
1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.
Wypożyczalnia
Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 5328 (1 egz.)
Brak okładki
Książka
W koszyku
Publ. powstała jako element projektu badawczego rozwojowego nr 4.R.10 "Opracowanie systemu diagnostycznego dla personelu badań nieniszczących pracującego w działach o wysokim poziomie ryzyka zawodowego".
Bibliogr., wykaz norm, netogr. s. 418-[424].
Dla pracowników naukowych uczelni technicznych, studentów kierunków technicznych, uczestników szkoleń z zakresu nieniszczących badań lin stalowych, osób przygotowujących się do egzaminów certyfikacyjnych wszystkich stopni w metodzie MTR, a także dla pracowników instytucji zajmujących się dozorem urządzeń technicznych, bezpieczeństwem pracy i regulacjami w tym zakresie.
Ta pozycja znajduje się w zbiorach 2 placówek. Rozwiń listę, by zobaczyć szczegóły.
Wypożyczalnia
Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 128923 (1 egz.)
Magazyn
Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. 129566 LE (1 egz.)
Brak okładki
Książka
W koszyku
(Prace Naukowe Wydziału Inżynierii Procesowej, Materiałowej i Fizyki Stosowanej / Politechnika Częstochowska. Metalurgia ; Nr 43)
Bibliogr.s. [125] - 137. - Abstr. - Rez. - Streszcz.
1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.
Wypożyczalnia
Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. M 8561, 110562 L (2 egz.)
Brak okładki
Książka
W koszyku
Konstrukcje cięgnowe / Szymon Pałkowski. - Warszawa : Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1994. - 199, [1] s. : il. ; 24 cm.
Bibliogr. s. 191-[200].
1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.
Wypożyczalnia
Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 87753, 87748, 87757, 87760, 87758, 87741 L, 87744, 87742, 87759, 87746, 87747, 87750, 87743, 87749, 87751, 87756, 87754, 87745, 87755, 87752 (20 egz.)
Książka
W koszyku
Bibliografia na stronach 711-728.
Dla studentów kierunków inżynieryjnych, projektantów urządzeń transportowych, producentów i dostawców lin, pracowników zatrudnionych w ośrodkach narciarskich, firmach produkujących, montujących, nadzorujących i remontujących urządzenia suwnicowe, dźwigowe itp.
1. Zarys historii rozwoju lin 21 1.1. Rys historyczny rozwoju lin w starożytności 21 1.1.2. Liny w czasach prehistorycznych 25 1.1.3. Liny w starożytności 30 1.2. Rys historyczny rozwoju lin do Rewolucji Przemysłowej 40 1.2.1. Średniowiecze 41 1.2.2. Odrodzenie i Oświecenie 43 1.2.3. Czasy rewolucji przemysłowej 47 1.2.4. Pierwsze liny wykonane z drutów ciągnionych ze stali węglowych 50 1.2.5. Lina Alberta 54 1.3. Pierwsze nowoczesne liny stalowe 56 2. Liny stalowe 63 2.1. Elementy budowy lin stalowych 63 2.2. Materiały stosowane do produkcji lin stalowych 68 2.2.1. Wprowadzenie 68 2.2.2. Drut stalowy na liny 70 2.2.3. Rdzenie lin stalowych 90 2.2.4. Pokrycia lin stalowych i splotek 96 2.2.5. Smary do lin stalowych 98 2.3. Oznaczanie splotek i lin stalowych ze względu na budowę i wykonanie 101 2.3.1. Obecny system oznaczania lin stalowych wg normy PN-EN 12385-1:2000 102 2.3.2. Poprzedni system oznaczania lin stalowych wg normy PN-ISO 3578:1997 105 2.3.3. System oznaczania lin stalowych wg polskiej normy PN-68/M-80200 107 2.3.4. Poprzedni (nieobowiązujący) systemem normalizacji wg DIN stosowany w Niemczech 108 2.3.5. Elementy oznaczania lin stalowych wg normalizacyjnego systemu angielskiego BS 108 2.4. Budowa splotek lin stalowych 109 2.4.1. Rodzaje styku powierzchni drutów w splotce 109 2.4.2. Podstawowe konstrukcje splotek lin stalowych o przekroju okrągłym 115 2.4.3. Geometria splotek lin stalowych o przekroju kształtowym 122 2.4.4. Podstawowe konstrukcje splotek deformowanych plastycznie 125 2.5. Budowa splotek lin stalowo-włókiennych 129 2.6. Technologia produkcji splotek i lin stalowych 130 3. Przegląd konstrukcji lin stalowych oraz ich połączeń i zakończeń 134 3.1. Liny stalowe jednozwite 136 3.1.1. Liny jednozwite z drutów okrągłych (liny spiralne) 136 3.1.2. Liny jednozwite półzamknięte (HLCR) wykonane z drutów kształtowych 137 3.1.3. Liny jednozwite zamknięte (FLCR) wykonane z drutów kształtowych 138 3.2. Liny stalowe dwuzwite o przekroju okrągłym 140 3.2.1. Liny stalowe dwuzwite okrągłosplotkowe 140 3.2.2. Liny stalowe dwuzwite o splotkach kształtowych 146 3.2.3. Liny stalowe dwuzwite nieodkrętne o splotkach okrągłych 151 3.2.4. Liny stalowe o splotkach deformowanych plastycznie (liny kompaktowane) 155 3.2.5. Liny stalowe okrągłe plastykowane 158 3.3. Stalowe liny kablowe 160 3.4. Liny stalowe stosowane w konstrukcjach złożonych 162 3.4.1. Liny stalowe do taśm przenośnikowych z kordem wzmacnianym linkami 162 3.4.2. Linki stalowe do pasów pędnych dźwigów osobowych i towarowych 165 3.4.3. Liny stalowe przeznaczone na cięgna sprężające 166 3.4.4. Liny stalowe do kabli energetycznych i kable w oplotach stalowych 167 3.4.5. Liny stalowo-włókienne i liny hybrydowe 169 3.5. Liny stalowe o przekroju prostokątnym 172 3.5.1. Liny płaskie szyte i nitowane 172 3.5.2. Liny płaskie stalowo-gumowe 174 3.6. Zakończenia i połączenia lin stalowych 177 3.6.1. Sposoby mocowania końców lin stalowych 177 3.6.2. Sposoby łączenia odcinków lin stalowych przez zaplatanie końców 196 3.6.3. Zawieszenia linowe 207 3.6.4. Systemy mocowania elementów konstrukcji do lin stalowych 210 3.6.5 Mocowanie końców lin stalowych na bębnach 210 3.7. Nowe materiały na liny 212 3.7.1. Liny z włókien węglowych 213 3.7.2. Liny wykonane z włókien sztucznych 216 4. Dobór lin stalowych do określonych warunków pracy 221 4.2. Wymiary geometryczne lin stalowych 223 4.3. Obliczanie lin stalowych 228 4.3.1. Klasyczne defi nicje wytrzymałości lin stalowych i ich interpretacja 228 4.3.2. Definicje i wymagania techniczne wprowadzone normą PN-EN 12385 239 4.4. Podstawowe zasady doboru lin stalowych do przenoszenia obciążeń wzdłużnych 243 4.5. Zerwanie liny pod wpływem obciążenia własną masą 250 4.6. Zasady doboru lin stalowych przenoszących obciążenia poprzeczne 252 4.7. Praca lin stalowych w układach wielokrążkowych i napędach linowych 260 4.7.1. Kinematyka wielokrążkowych układów linowych 261 4.7.2. Obciążenia lin pracujących w układach wielokrążkowych 264 4.8. Rola i udział sił tarcia w pracy lin stalowych 268 4.8.1. Sprzężenie cierne pomiędzy liną a pędnią linową 268 4.8.2. Przykłady napędów i uchwytów linowych wykorzystujących sprzężenie cierne 274 4.8.3. Rola sił tarcia w technologii wymiany lin górniczych wyciągów szybowych 282 4.8.4. Windy frykcyjne (windy cierne) 284 4.9. Naciski pomiędzy liną a bieżnią pędni linowej 285 4.9.1. Naciski powierzchniowe 285 4.9.2. Rowki kół linowych 288 4.9.3. Wykładziny rowków kół linowych 292 4.10. Pędnie bębnowe 295 5. Właściwości eksploatacyjne lin stalowych 305 5.1. Eksploatacja lin 305 5.2. Wprowadzanie lin stalowych do eksploatacji 306 5.3. Wydłużanie się i moduł sprężystości pracujących lin stalowych 310 5.4. Moment odkrętu lin stalowych 319 5.5. Trwałość zmęczeniowa lin stalowych 327 5.6. Przyczyny zużywania się i odkładania lin stalowych 341 5.6.1. Wprowadzenie 341 5.6.2. Podstawowe przyczyny powstawania uszkodzeń drutów i lin stalowych 346 5.6.3. Zużycie zmęczeniowe i hipotezy o zużyciu lin stalowych 350 5.6.4. Zużycie korozyjne i fretting 364 5.6.5. Zużycie ścierne 367 5.6.6. Zużycie lin stalowych na skutek działania momentu odkrętu 371 5.7. Kryteria odkładania lin stalowych w wybranych urządzeniach transportu linowego 374 5.8. Technologie napraw lin stalowych 379 6. Metody badań i oceny stanu lin stalowych 382 6.2. Klasyczne metody wizualne 384 6.2.1. Sposoby pomiaru deformacji geometrycznych i starć drutów lin stalowych 385 6.2.2. Metody pomiaru wymiarów geometrycznych ubytków uszkodzonych drutów 387 6.3. Nowe metody wizualne (VT) oceny stanu lin stalowych 390 6.3.1. Zastosowanie cyfrowej fotografi i i skanowania laserowego 2D w ocenie wizualnej lin stalowych 390 6.3.2. System wizyjny z zastosowaniem kamer cyfrowych do oceny stanu lin stalowych 393 6.3.3. System laserowy 3D do wizyjnej inspekcji lin 394 6.4. Aktywne metody badań magnetycznych i oceny stanu lin stalowych 405 6.4.1. Norma PN-EN 12927: Wymagania bezpieczeństwa dla osobowych kolei linowych 409 6.4.2. Podstawy magnetycznej metody badania stanu lin stalowych 413 6.4.3. Aparatura do akwizycji wyników badań magnetycznych lin stalowych 419 6.5. Obliczanie stopnia zużycia lin stalowych na podstawie wyników badań magnetycznych 440 6.5.1. Obliczanie stopnia zużycia na podstawie sygnału z czujnika indukcyjnego LD 441 6.5.2. Obliczanie stopnia zużycia na podstawie sygnału z czujnika hallotronowego LMA 445 6.5.3. Przeglądarki wyników badań magnetycznych Browser MD120 i MD121View 447 6.5.4. Ocena stanu zaplecenia liny na podstawie wyników badań magnetycznych 450 6.5.5. Identyfi kacja deformacji struktury geometrycznej liny na podstawie wyników badań magnetycznych 453 6.6. Dokładność badań magnetycznych lin stalowych 455 6.6.1. Metodyka i ocena dokładności badań magnetycznych lin stalowych 455 6.6.2. Wpływ obciążenia liny na dokładność pomiaru metodą magnetyczną czujnikiem hallotronowym LMA 460 6.6.3. Ocena osłabienia lin na podstawie wyników badań magnetycznych 466 6.7. Technologie badań lin stalowych metodą magnetyczną 468 6.7.1. Głowice do badań magnetycznych lin stalowych produkowane w Polsce 468 6.7.2. Sposoby badania metodą magnetyczną lin ruchomych 470 6.7.3. Badanie metodą magnetyczną lin nieruchomych 473 6.7.4. Badanie lin płaskich i taśm przenośnikowych zbrojonych linkami stalowymi 478 6.8. Prognozowanie czasu pracy lin stalowych 480 6.9. Kierunki rozwoju magnetycznej metody badania lin stalowych 483 7. Analiza widmowa sygnału cyfrowego oraz modelowanie zużycia zmęczeniowego i dynamiki pracy lin stalowych 494 7.2. Analiza widmowa sygnałów z czujników indukcyjnych typu LD 496 7.2.1. Sygnał cyfrowy z czujników indukcyjnych typu LD 496 7.2.2. Przekształcenie Fouriera sygnału cyfrowego 500 7.2.3. Detekcja wymiarów geometrycznych lin na podstawie widma sygnału z czujników indukcyjnych LD 511 7.2.4. Widmo sygnałów impulsowych z czujników indukcyjnych typu LD 515 7.3. Zaawansowane metody analizy sygnału z czujników indukcyjnych typu LD 517 7.4. Modelowanie zużycia zmęczeniowego lin stalowych 525 7.4.1. Model iteracyjny procesu zużycia zmęczeniowego lin stalowych 529 7.4.2. Modelowanie rozkładu naprężeń w drutach liny 537 7.4.3. Wpływ charakteru obciążeń drutów liny na jej trwałość 543 7.4.4. Modelowanie wpływu niektórych czynników konstrukcyjnych i wytrzymałościowych na trwałość zmęczeniową lin stalowych 546 7.4.5. Dynamika procesu zużyciowego lin a diagnostyka ich stanu 553 7.4.6. Rozdział obciążeń w układach wielolinowych urządzeń wyciągowych 557 7.5. Modelowanie dynamiki pracy lin w układach transportu linowego 561 7.5.2. Wielomasowe modele układów transportu linowego 563 7.5.3. Modele ciągłe dynamiki i kinematyki lin stalowych 566 7.6. Modelowanie pracy lin stalowych w układach wielokrążkowych 567 8. Zastosowanie lin stalowych w urządzeniach do transportu ludzi i materiałów 572 8.2. Koleje linowe 574 8.2.1. Wprowadzenie 574 8.2.2. Terenowe koleje linowe ( funiculars) 581 8.2.3. Charakterystyka pasażerskich napowietrznych kolei linowych 583 8.2.4. Wyciągi narciarskie 597 8.2.5. Specjalistyczne koleje linowe 599 8.3. Górnicze wyciągi szybowe 605 8.3.1. Układy olinowań górniczych urządzeń wyciągowych 605 8.3.2. Statyka, kinematyka i dynamika górniczych wyciągów szybowych 614 8.3.3. Tarcze szybowe i linowe prowadzenie naczyń wyciągowych 621 8.3.4. Urządzenia do głębienia i pogłębiania szybów 625 8.4. Urządzenia suwnicowe 628 8.4.1. Suwnice 628 8.4.2. Dźwigi linotorowe 632 8.4.3. Przewoźny dźwig linotorowy 635 8.4.4. Szeregowy dźwig linotorowy 636 8.5. Dźwigi osobowe i towarowe 637 8.5.1. Nieco historii 637 8.5.2. Elektryczne dźwigi osobowe i towarowe 639 8.5.3. Dźwigi hydrauliczne i dźwigi z napędami pasowymi 645 8.5.4. Dźwigi osobowe o trasie kątowej 648 8.6. Żurawie, dźwigi budowlane, dźwigowe urządzenia portowe i morskie 649 8.6.1. Żurawie 649 8.6.2. Dźwigi samojezdne, budowlane i platformy ruchome 654 8.6.3. Dźwigi budowlane i platformy ruchome 655 8.6.4. Urządzenia dźwignicowe na statkach 657 9. Pomocnicze zastosowania lin stalowych w układach wybranych maszyn i konstrukcji 661 9.1. Maszyny podstawowe górnictwa odkrywkowego 661 9.1.1. I znowu nieco historii 661 9.1.2. Koparki jednonaczyniowe 663 9.1.3. Koparki wielonaczyniowe 665 9.1.4. Zwałowarki i zwałowarko-ładowarki 676 9.2. Wiertnicze wyciągarki linowe 678 9.3. Przenośniki taśmowe 681 9.3.1. Linowe układy napinania taśm przenośnikowych 681 9.3.2. Przenośniki linowo-taśmowe 683 9.4. Konstrukcje cięgnowe 688 9.4.1. Konstrukcje cięgnowe w budownictwie 689 9.4.2. Mosty linowe 692 9.4.3. Konstrukcje sprężane linami stalowymi 697 9.4.4. Cięgnowe układy linowe do napinania 699 9.4.5. Konstrukcje niestateczne mocowane linami stalowymi 700 9.5. Platformy wiertnicze i eksploatacyjne 703 9.6. Obciążenia lin odciągowych i wantowych 706 9.7. Nietypowe zastosowania lin stalowych 709
Sygnatura czytelni BWB: IV D 35
Sygnatura czytelni BMW: XI Ć 62 (nowy)
Ta pozycja znajduje się w zbiorach 2 placówek. Rozwiń listę, by zobaczyć szczegóły.
Biblioteka WB
Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. B 5286 (1 egz.)
Biblioteka Międzywydziałowa
Egzemplarze są dostępne wyłącznie na miejscu w bibliotece: sygn. 150061 N (1 egz.)
Brak okładki
Książka
CD
W koszyku
1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.
Biblioteka WEiZ
w opracowaniu: sygn. DS 3538 (1 egz.)
Pozycja została dodana do koszyka. Jeśli nie wiesz, do czego służy koszyk, kliknij tutaj, aby poznać szczegóły.
Nie pokazuj tego więcej

Deklaracja dostępności