Na stronie tytułowej i okładce logo wydawcy oryginału: Oxford University Press.
Podstawy i koncepcje psychologiczne Dlaczego finanse behawioralne mają znaczenie dla praktyków? Jakie są podstawowe założenia finansów behawioralnych? Czym jest teoria perspektywy i co mówi o naszych zachowaniach w momencie dokonywania wyboru? Czym jest efekt dyspozycji i dlaczego jest on niekorzystny dla inwestorów? Co to takiego heurystyka? Jaką rolę odgrywają heurystyki w procesie formułowania opinii i podejmowania decyzji? W jaki sposób heurystyka reprezentatywności wpływa na zachowania związane z podejmowaniem decyzji i formułowaniem osą38 Jakie dwa błędy behawioralne najczęściej wynikają z zastosowania heurystyki reprezentatywności? Czym jest heurystyka dostępności i jak może wpływać na decyzje inwestycyjne? W jaki sposób zakotwiczenie wpływa na decyzje inwestycyjne? Czym jest heurystyka afektu i jak oddziałuje na proces decyzyjny? Czym jest ramowanie i jak może wpływać na proces podejmowania decyzji? Jaką rolę w finansach behawioralnych odgrywają błędy behawioralne? Jaką rolę w finansach behawioralnych odgrywają nieefektywne rynki? Jakie odkrycia doprowadziły do powstania i ugruntowania koncepcji finansów behawioralnych W jaki sposób kryzys z lat 2007–2008 wpłynął na rozwój wiedzy na temat ludzkich zachowań? Jakie zarzuty stawiają krytycy finansom behawioralnym? Jakie wskazują ich słabości? Czy inwestorzy mogą wykorzystać w praktyce anomalie rynkowe rozpoznane przez finanse behawioralne? Jaki wkład wnoszą finanse behawioralne w rozwikłanie zagadki zmienności? W jaki sposób niechęć do straty tłumaczy zachowania inwestorów w obliczu spadków na rynku 2. Błędy poznawcze Czym są błędy behawioralne i dlaczego warto się nimi interesować? Czym są błędy poznawcze? Jakie wyróżniamy trzy główne ich typy? Czym jest błąd konserwatyzmu i jak może wpływać na podejmowanie decyzji? Czym jest efekt potwierdzenia i jakie wywołuje skutki? Czym jest egotyzm atrybucyjny? Czym jest efekt pewności wstecznej i jak może wpływać na decyzje inwestycyjne? Czym jest złudzenie kontroli i jak może wpływać na proces podejmowania decyzji? Czym jest błąd dobrej znajomości i czym się przejawia w działalności inwestycyjnej? Czym jest błąd ramowania i jak może wpływać na decyzje finansowe? Czym jest błąd ograniczonej uwagi i jak może wpływać na proces decyzyjny? Czym jest księgowanie umysłowe i jaki może być jego negatywny wpływ na stan finansów inwestora? Czym jest efekt wyniku i jakie może rodzić problemy dla inwestorów? Czym jest efekt bliskości w czasie i jak może wpływać na wyniki inwestycyjne? Jak kryzys finansowy z lat 2007−2008 zmienił tolerancję inwestorów na ryzyko i jak wpłynął na błędy poznawcze? Jakie są zależności między przynależnością do konkretnego typu inwestycyjnego a podatnością na określone błędy poznawcze? Czy rozeznanie w kwestii błędów poznawczych pomaga bardziej świadomie podejmować decyzje finansowe? Jak sobie radzić z błędami poznawczymi, które mogą wpływać na proces decyzyjny? 3. Błędy emocjonalne i czynniki społeczno-kulturowe Jaką rolę odgrywają emocje w procesie inwestowania? Czym różnią się błędy emocjonalne od poznawczych? Czym jest niechęć do straty i jak wpływa na podejmowanie decyzji? Czym jest błąd nadmiernej pewności siebie i jakie niebezpieczeństwa mogą się z nim wiązać? Jaką rolę nadmierna pewność siebie odgrywa w decyzjach finansowych, w szczególności tych związanych z niepowodzeniem lub potencjalnym błędem inwestycyjnym? Czym jest błąd samokontroli i jak może wpływać na wyniki inwestycyjne? Czym jest efekt status quo i dlaczego może stanowić zagrożenie dla inwestorów? Jak efekt posiadania oddziałuje na inwestorów? Czym się przejawia unikanie żalu i jak może wpływać na inwestorów? W jaki sposób emocje i nastroje mogą wpływać na decyzje inwestycyjne? W jaki sposób emocje i nastroje mogą wpływać na rynki? Jakie działania potęgują, a jakie ograniczają oddziaływanie emocji na przebieg procesu decyzyjnego? Czym są błędy kulturowe? W jaki sposób zaufanie i błąd zakupu krajowego wpływają na decyzje finansowe? W jaki sposób interakcje społeczne wpływają na zachowania ludzi, w szczególności zaś na ich zachowania inwestycyjne? Jaką rolę społeczną w sferze inwestowania odgrywają kluby inwestycyjne? W jaki sposób tożsamość i normy społeczne wpływają na postępowanie ludzi, zwłaszcza w sprawach inwestycyjnych? W jaki sposób kapitał społeczny wpływa na ludzi, w szczególności na ich decyzje inwestycyjne W jaki sposób nastawienie wpływa na decyzje inwestycyjne? Czy pogoda może wpływać na decyzje inwestycyjne? Jak można mierzyć nastroje inwestorów i dlaczego jest to ważne? 4. Zachowania inwestora Jaki może być wpływ błędów behawioralnych na wyniki inwestycyjne? Jak nadmierna pewność siebie i egotyzm atrybucyjny wpływają na decyzje inwestorów? W jaki sposób efekty dyspozycji, teorii perspektywy oraz nastrojów rynkowych wpływają na zachowania inwestorów? Jak zjawisko ograniczonej uwagi wpływa na wybory inwestycyjne? Dlaczego niektórzy inwestorzy zbyt intensywnie handlują? Czym jest hiperboliczne obniżanie wartości i dlaczego warto o nim wiedzieć? Dlaczego inwestorzy nie pilnują dywersyfikacji portfela? W jaki sposób cechy osobowości wpływają na zachowania inwestorów? W jaki sposób czynniki demograficzne i socjoekonomiczne wpływają na decyzje inwestorów? W jakim stopniu błędy poznawcze dotyczą wytrawnych inwestorów z dobrym rozeznaniem w sytuacji? Jakie błędy poznawcze wpływają na decyzje inwestorów profesjonalnych? W jakim stopniu nastrój wpływa na proces inwestycyjny i inne decyzje o charakterze finansowym? W jaki sposób interakcje społeczne i presja otoczenia wpływają na zachowania inwestorów? Jak owczy pęd wpływa na rynki? Czy należy inwestować w akcje firmy, w której się pracuje? Jakie błędy behawioralne skłaniają inwestorów do zakupu bądź sprzedaży pewnych określonych funduszy inwestycyjnych? 5. Impuls Czym jest zależność od ram? Jak można zaprezentować zależność od ram na przykładzie? W jaki sposób zależność od ram może wpływać na politykę zdrowotną? W jaki sposób ramowanie wpływa na skłonność do podejmowania ryzyka i ocenę zwrotów? W jaki sposób ramowanie wpływa na prognozy inwestycyjne? W jaki sposób ramowanie wpływa na podejście do kont emerytalnych? W jaki sposób zależność od ram wpływa na podejście do ubezpieczenia społecznego? W jaki sposób banki wykorzystują ramowanie, aby zachęcać ludzi do oszczędzania? Czy presja środowiska może zwiększyć zainteresowanie programami oszczędnościowymi? W jaki sposób wykorzystuje się ramowanie, aby zachęcać do wspierania dobroczynności? W jaki sposób ramowanie informacji o zwrotach wpływa na wynik procesu decyzyjnego? Czym jest rewolucja impulsu? W jaki sposób można wykorzystywać ramowanie, aby nakłaniać ludzi do podejmowania niekorzystnych decyzji finansowych? Jak kredytodawcy wykorzystali ramowanie, aby nakłonić nabywców nieruchomości do zaciągania niebezpiecznych kredytów hipotecznych, za sprawą których doszło do kryzysu finansowego z lat 2007−2008? W jaki sposób pracodawcy mogą wykorzystywać zjawisko impulsu, aby wspierać pracowników w podejmowaniu decyzji dotyczących inwestycji emerytalnych? Czy impulsy są skuteczne? 6. Kompetencje poznawcze Jakie procesy poznawcze wiążą się z działalnością inwestycyjną? Jak się kształtują zależności między IQ a sukcesem inwestycyjnym? Czym siężni myślenie analityczne od intuicyjnego? Po czym można poznać człowieka, który myśli świadomie? Jakie znaczenie ma tryb myślenia dla finansów behawioralnych i jak wpływa na wyniki inwestycyjne? Jak postępują lepiej przeszkoleni i bardziej doświadczeni inwestorzy? Jakie skutki wywołuje proces poznawczy zwany teorią umysłu? Na czym polega starzenie się w sferze poznawczej? Czy w związku ze starzeniem się w sferze poznawczej osoby starsze są bardziej narażone na oszustwa finansowe? Czy tolerancja na ryzyko zmienia się z wiekiem? W jaki sposób proces starzenia się w sferze poznawczej wpływa na skład portfela? Jakie znaczenie ma starzenie się w sferze poznawczej z punktu widzenia finansów behawioralnych Jak brak snu wpływa na zdolności poznawcze i proces podejmowania decyzji finansowych? Czym jest dysonans poznawczy i w jaki sposób objawia się w praktyce? Czy doświadczenie i kompetencje w zakresie inwestowania chronią przed szkodliwymi zachowaniami finansowymi?
Tytuł oryginału: Simple heuristics that make us smart.
Bibliografia na stronach [521]-555.
Szybkie i proste heurystyki. Przybornik adaptacyjny Gerd Gigerenzer, Peter M. Todd Postrzeganie racjonalności, czyli od nadprzyrodzonej do ograniczonej racjonalności Nieograniczona racjonalność Optymalizacja z ograniczeniami Ograniczona racjonalność: zadowalanie Ograniczona racjonalność: proste i szybkie heurystyki ABC szybkich i prostych heurystyk: nowy projekt badawczy Modele obliczeniowe Reguły heurystyczne wiodące w trakcie poszukiwań Heurystyczne zasady zatrzymujące poszukiwania Heurystyczne zasady pomagające podjąć decyzje Racjonalność ekologiczna Odkrywanie struktury środowiskowej Wydajność Wydajność w świecie rzeczywistym Czy ludzie korzystają z prostych i szybkich heurystyk? Podsumowanie programu badawczego Jak program badawczy ABC odnosi się do wcześniejszych poglądów na heurystyki? Przybornik adaptacyjny Emocje, normy społeczne i naśladowanie W jaki sposób wybierane są heurystyki? Poprzez koszmary i demony Podejmowanie decyzji na podstawie ignorancji Heurystyki rozpoznawcze. Ignorancja bywa użyteczna Daniel G. Goldstein, Gerd Gigerenzer Jak korzystać z ignorancji? Heurystyka rozpoznawcza Rozpoznanie i struktura środowiska Czy rozumowanie przy pomocy rozpoznania jest mądre? Które z amerykańskich miast ma większą liczbę mieszkańców: San Diego czy San Antonio? Która z angielskich drużyn futbolowych zwycięży? Dokładność heurystyki rozpoznawczej Efekt „mniej to więcej” Kiedy pojawia się efekt „mniej to więcej”? Dowód empiryczny Czy ludzie korzystają z heurystyki rozpoznawczej? Czy korzystamy z heurystyki rozpoznawczej pomimo konfliktu informacyjnego? Czy efekt „mniej to więcej” można zaobserwować w ludzkim rozumowaniu? Skąd wywodzi się rekognicja? Instytucje korzystające z heurystyki rozpoznawczej Słabe rozpoznanie versus poziom wiedzy Heurystyka rozpoznawcza jako prototyp szybkich i prostych heurystyk Czy ignorancja może podbić rynek akcji? Bernhard Borges, Daniel G. Goldstein, Andreas Ortmann, Gerd Gigerenzer Inwestowanie w teorii i w praktyce… Decyzje inwestycyjne oparte na ignorancji Rozpoznanie firmy Czy heurystyka rozpoznawcza może zarabiać? Jak wypadła heurystyka rozpoznawcza w porównaniu z portfelem złożonym z nierozpoznawanych firm? Jak wypadła heurystyka rozpoznawcza w porównaniu z indeksami? Rozpoznanie ojczyste Rozpoznanie międzynarodowe Jak wypada heurystyka rozpoznawcza w porównaniu z funduszami? Jak wypada heurystyka rozpoznawcza w porównaniu do portfela złożonego z przypadkowych akcji? Jak wypada heurystyka rozpoznawcza w porównaniu z indywidualnymi wyborami inwestycyjnymi? Od rozpoznania do bogactwa Ignorancja może być pouczająca Podejmowanie decyzji na bazie jednego powodu Postaw na jeden dobry powód. Wybór najlepszej heurystyki Gerd Gigerenzer, Daniel G. Goldstein Proste zasady „stop” Heurystyka Minimalistyczna „Wybierz ostatnie” „Wybierz najlepsze” Psychologicznie przekonujące, ale niemądre? Czy szybkie i proste heurystyki mogą być dokładne? Konkurenci Środowisko Ograniczona wiedza Jak proste są heurystyki? Jak dokładne są heurystyki? Kompromis pomiędzy dokładnością, a prostotą Czy możliwe jest jednoczesne występowanie dokładności oraz prostoty? Dopasowywanie zasady „stop” do środowiska Generalizacja Przybornik adaptacyjny Jak dobre są proste heurystyki? Jean Czerlinski, Gerd Gigerenzer, Daniel G. Goldstein Poznaj środowiska Poznaj współzawodników „Wybierz najlepsze” Heurystyka minimalistyczna Regresja wielokrotna Zasada Dawesa Pierwszy wyścig: dopasowywanie znanych środowisk Przedwczesne porzucanie szkoły Implikacje dotyczące polityki Pensje profesorów Zwycięzca pierwszego wyścigu Cały czas to wiedzieliśmy Drugi wyścig: generalizacja do nowych obiektów Powrót do porzucających szkołę Polityka publiczna Zarobki profesorów Zwycięzca drugiego wyścigu Manipulowanie przy zasadach wyścigu Dlaczego heurystyka „wybierz najlepsze” radzi sobie tak dobrze? Charakteryzowanie środowisk: omówienie Czy chodzi o liczbę obiektów przypadających na jedną wskazówkę? Czy chodzi o prostotę predykcji liniowej? Czy chodzi o wewnętrzną korelację informacji? Czego się nauczyliśmy? Dlaczego podejmowanie decyzji w oparciu o jeden powód działa? Studium przypadku w zakresie racjonalności ekologicznej Laura Martignon, Ulrich Hoffrage Struktury środowiskowe Informacje niekompensacyjne Ograniczone informacje Liczne informacje Odporność heurystyki „wybierz najlepsze” Odporność zasad dotyczących poszukiwań Odporność zasad „stop” Trzy perspektywy heurystyki „wybierz najlepsze” Perspektywa modelu liniowego Leksykograficzne algorytmy porównawcze Drzewka klasyfikacyjne Kiedy ludzie korzystają z prostych i szybkich heurystyk i skąd to wiemy? Jorg Rieskamp, Ulrich Hoffrage Proste heurystyki dla podejmowania decyzji Proces decyzyjny Przyjrzyjmy się rezultatom Kiedy ludzie korzystają z prostych heurystyk? Czego się nauczyliśmy? Benchmarki Bayesa dla szybkich i prostych heurystyk Laura Martignon, Kathryn Blackmond Laskey Prawa prawdopodobieństwa oraz prawa rozumowania Superintelekt Bayesa Metoda zapamiętywania profilów Naiwny Bayes Sieć rozumnego Bayesa Konkurencja Złożoność: demony i heurystyki Oprócz wyboru: pamięć, estymacja oraz kategoryzacja Efekt pewności wstecznej. Cena, którą warto ponieść w zamian za prostą i szybką pamięć Ulrich Hoff rage, Ralph Hertwig Sondowanie wyników wyborów, elekcje oraz efekt pewności wstecznej Opinie o efekcie pewności wstecznej Proste i szybkie przypominanie sobie wcześniejszych osądów Pierwotna odpowiedź Wiedza dotycząca informacji Heurystyka Informacja zwrotna oraz rekonstrukcja Aktualizacja wiedzy Prognozy Ilustracje modelu RAFT Dowód empiryczny Retrospekcja Szybkie i proste inferencje Szybka estymacja. Pozwól środowisku wykonać robotę Ralph Hertwig, Ulrich Hoffrage, Laura Martignon Estymacja poprzez bezpośrednie odzyskiwanie Estymacja poprzez inferencję Inferencja poprzez ekologiczne informacje Inferencja subiektywnych wskazówek: dostępność Paradoksalne założenia oraz sprzeczne odkrycia Kiedy potrzebne jest zliczanie? Dlaczego znajomość statystycznej struktury języka jest adaptacyjna? Istotność „struktury ekologicznej” Estymacja: korzystanie ze wskazówek ekologicznych w świecie o kształcie litery „J” Szybka i prosta estymacja: heurystyka QuickEst Cechy konstrukcyjne QuickEst W jaki sposób są uszeregowane wskazówki? Jak bardzo nieprecyzyjne są szacunki? W jaki sposób heurystyka poradzi sobie z bardzo małą liczbą dużych miast? W jaki sposób QuickEst jest racjonalnie ekologiczna? Ilustracja Trenowanie QuickEst Estymacja Test wydajności: środowisko oraz rywale Jak prosta jest QuickEst? Jak dokładna jest QuickEst? Błąd bezwzględny Proporcja poprawnych inferencji Kategoryzacja poprzez eliminację. Wybór jednej z wielu wskazówek Patricia M. Berretty, Peter M. Todd, Laura Martignon Istniejące modele kategoryzacyjne Modele eliminacyjne Kategoryzacja poprzez eliminację Przykład kategoryzacji poprzez eliminację Algorytm Jak dobrze spisuje się kategoryzacja poprzez eliminację? Dalsza praca Inteligencja społeczna W jaki sposób ruch ujawnia intencję? Kategoryzacja interakcji społecznych Philip W. Blythe, Peter M. Todd, Geoff rey F. Miller Wcześniejsze badania Podstawowe cele ruchu ożywionego Pościg Unikanie Walka Zaloty Obiekt zalotów Zabawa Trajektorie ruchu dla sześciu typowych rodzajów zachowania Wizualizacja trajektorii W jaki sposób ludzie kategoryzują trajektorie? Przypadek dwóch robaków: wskazówki dotyczące relacji oraz indywidualne Przypadek jednego robaka: trajektorie pozbawione informacji dotyczących relacji Identyfikacja przydatnych wskazówek dotyczących ruchu, które można obliczyć na podstawie informacji o trajektorii Heurystyki decyzyjne dla kategoryzacji zachowania Test ruchu Turinga oraz pozostałe rozszerzenia Wnioski Od dumy i uprzedzenia do perswazji. Kompromis i satysfakcja podczas poszukiwań partnera Peter M. Todd, Geoff rey F. Miller Algorytmy dla jednostronnych poszukiwań partnera: problem posagu Konsekwencje krótszych poszukiwań Efektywność poszukiwań przy większej liczbie potencjalnych partnerów Wzajemne sekwencyjne poszukiwania partnera Dalsze poszukiwania Ułatwienie inwestycji rodzicielskich dzięki prostym zasadom decyzyjnym Jennifer Nerissa Davis, Peter M. Todd Inwestycje rodzicielskie Mechanizmy inwestycji rodzicielskich Określanie zasad decyzyjnych Symulacja Wyniki symulacji „Optymalna” inwestycja Zasady zaopatrywania dla ptaków Zasady zaopatrywania dla ludzi Spojrzenie dookoła, spojrzenie wstecz, spojrzenie przed siebie Moce nadprzyrodzone kontra heurystyki w przypadku sztucznej inteligencji, ekologii behawioralnej oraz ekonomii Adam S. Goodie, Andreas Ortmann, Jennifer Nerissa Davis, Seth Bullock, Gregory M. Werner Racjonalność ograniczona w przypadku sztucznej inteligencji Szachy, czyli radzenie sobie ze zwodniczo prostym środowiskiem Tracenie związku ze specyfiką dziedziny: generalizowanie poszukiwań heurystycznych Ostateczny test: robotyka Przyszłość prostych i szybkich heurystyk w AI Racjonalność ekologiczna w zachowaniu zwierząt Racjonalność nieograniczona w ekologii behawioralnej Optymalizacja z ograniczeniami w teorii poszukiwania jedzenia Ograniczona racjonalność w przypadku zwierząt Mechanizmy racjonalności ekologicznej Studium przypadku w laboratorium: dopasowywanie versus maksymalizacja Przyszłość szybkich i prostych heurystyk w ekologii behawioralnej Racjonalność społeczna w ekonomii Historia oraz koncepcje racjonalności ekonomicznej Mediacyjna rola kosztów decyzyjnych Przyszłość szybkich i prostych heurystyk w ekonomii Przeszłość, teraźniejszość oraz przyszłość ograniczonej racjonalności Czego się nauczyliśmy? Peter M. Todd, Gerd Gigerenzer Klasy heurystyk Podejmowanie decyzji w oparciu o ignorancję Podejmowanie decyzji na bazie jednego powodu Heurystyki eliminacyjne Zadowalanie Wizje racjonalności Racjonalność ograniczona Racjonalność ekologiczna Racjonalność społeczna Spojrzenie w przód Zadania kognitywistyczne Problemy adaptacyjne Normy społeczne oraz emocje Racjonalność ekologiczna Kryteria wydajności Wybór heurystyk Wielorakie metodologie Racjonalista spotyka psychologa
(Prace Naukowe Instytutu Informatyki, Automatyki i Robotyki Politechniki Wrocławskiej. Monografie = Scientific Papers of the Insitute of Computer Engineering, Control and Robotics of the Wrocław University of Technology. Monographs, ISSN 0324-9786 ; 30 Sygn. P 609/C 41433.)
