Na stronie tytułowej i okładce: Wydanie 3 - dotyczy wydania oryginalnego, podstawy przekładu.
Bibliografia strony [375]-376. Indeks.
Wstęp do klinicznej terapii masażem Kliniczna terapia masażem a opieka zdrowotna Zasady klinicznej terapii masażem Nauka o bólu i zastosowanie W terapii masażem -aktuaIne wiadomości Budowa i funkcje mięśni Komórka mięśniowa Teoria ślizgowa skurczu Złącze nerwowo-mięśniowe Makrostruktura mięśni Punkty tkliwe, punkty spustowe, rozluźnienie Agoniści i antagoniści Typy skurczu mięśnia Powięź Powięź podskórna Powięź trzewna Rodzaje terapii mięśniowo-powięziowej Leczenie powięzi, leczenie mięśni Mechanika ciała odmiany technik manipulacji tkanką miękką 19Sztuka bezpośredniej manipulacji tkankami ,dialog tkankowy" Ciało terapeuty jako narzędzie pracy Szczególne techniki leczenia Stoły Drapowanie Komunikacja z pacjentami Wprowadzanie wniosków z badania w życie Komunikacja z przedstawicielami innych zawodów medycznych Szczególne populacje Kobiety ciężarne Osoby starsze Dzieci i nastolatki Osoby niedołężne Wstępna ocena stanu pacjenta Historia pacjenta Projektowanie formularza do zbierania informacji o pacjencie Przeprowadzanie wywiadu Badanie przedmiotowe Obserwacja nieformalna Formalną ewaluacja postawy Badanie obszarów właściwych dla danej dolegliwości Badanie ruchów oddechowych Badanie manualne (palpacja) Głowa, twarz i szyja Wprowadzenie do okolicy ciała Mięśnie głowy i twarzy Mięsień szeroki szyi i mięśnie przyczepiające się do kości gnykowej Mięśnie pochyłe Wprowadzenie do mięśni tylnego zakresu szyi Ramie i klatka piersiowa Wprowadzenie do okolicy ciała okolicą ramienia Elementy budujące okolicę ramienia Mięśnie związane z żebrami oraz oddychaniem Okolica przednia ramienia Klatka piersiowa Stożek rotatorów Mięśnie żeber Mięśnie oddechowe Nauka przeponowego toru oddychania Wprowadzenie do okolicy ciała Mięśnie ramienia Mięśnie przedramienia i ręki i Mięśnie prostowniki nadgarstka oraz palców Terapia manualna mięśni prostowników nadgarstka oraz palców Zginacze nadgarstka oraz palców Terapia manualna mięśni zginaczy ręki, Nadgarstka oraz palców Mięśnie ręki Mięśnie kciuka Terapia manualna mięśni kciuka Wprowadzenie do grupy bocznej mięśni uda: mięsień napinacz powięzi szerokiej i pasmo biodrowo-piszczelowe Wprowadzenie do grupy przyśrodkowej mięśni uda (przywodzicieli biodra) Kręgosłup Wprowadzenie do okolicy ciała Powierzchowne mięśnie przykręgosłupowe Wprowadzenie do grupy mięśni biodrowo-żebrowych Głębokie mięśnie kręgosłupa Okolica lędźwiowo-krzyżowa i brzuch Wprowadzenie do okolicy ciała opis mięśni okolicy brzucha opis mięśni okolicy lędŹwiowo-krzyżowej Miednica Wprowadzenie do okolicy ciała Wprowadzenie do mięśni dna miednicy Wprowadzenie do mięśni pośladkowych warstwa głęboka rotatorów bocznych biodra Wprowadzenie do okolicy ciała (tablice od 9-1 do 9-6) do grupy przedniej mięśni uda tylnej mięśni uda Podudzie staw skokowy i stopa Wprowadzenie do okolicy ciała Tkanki łączne podudzia, stawu skokowego oraz stopy Troczki Mięśnie przedniego przedziału podudzia Mięśnie bocznego przedziału podudzia Mięśnie tylnego przedziału podudzia Terapia manualna mięśni tylnej grupy podudzia Wewnętrzne mięśnie stopy Terapia manualna zginaczy palucha ogólna terapia manualna stopy.
Dla studentów, pracowników naukowych uczelni wyższych, lekarzy, kosmetologów oraz przedstawiciele przemysłu kosmetycznego i farmaceutycznego.
Skład kosmetyków Parabeny Źródła wiedzy o kosmetykach i surowcach kosmetycznych Rynek kosmetyków 30 Trendy na rynku kosmetycznym Gabinet kosmetyczny Wyroby rynkowe Granica kosmetyk – lek i wyrób medyczny Nomenklatura INCI Czy kosmetyki mogą szkodzić? Toksykologia kosmetyków Formy fizykochemiczne kosmetyków Mycie ciała i włosów, środki myjące
Na stronie tytułowej, dodatkowej stronie tytułowej i okładce: Wydanie 5, dotyczy oryginału.
W książce także ISBN oryginału.
Bibliografie przy rozdziałach. Indeks.
Dla każdego specjalisty, który zajmuje się leczeniem chorób narządu ruchu, a przede wszystkim dla fizjoterapeutów i lekarzy.
Podstawy medycyny mięśniowo-szkieletowej 1 Wnioskowanie kliniczne w medycynie układu mięśniowo-szkieletowego 2 Tkanki miękkie układu mięśniowo-szkieletowego 3 Gojenie tkanek miękkich 4 Techniki terapeutyczne w medycynie układu mięśniowo-szkieletowego Praktyczne zastosowanie medycyny mięśniowo- -szkieletowej 5 Staw barkowy 6 Staw łokciowy 7 Stawy nadgarstka i dłoń 8 Szyjny odcinek kręgosłupa 9 Piersiowy odcinek kręgosłupa 10 Staw biodrowy 11 Staw kolanowy 12 Staw skokowy i stopa 13 Lędźwiowy odcinek kręgosłupa 14 Staw krzyżowo-biodrowy Narzędzia oceny: diagramy o typie „GWIAZDY”; Karta badania dla kręgosłupa lędźwiowego; mierniki rezultatu Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa dla technik manipulacyjnych kręgosłupa Edukacja w medycynie mięśniowo-szkieletowej
Sygnatura czytelni BWF:
VII Ł 90
; VII Ł 91
; VII Ł 92
1.1.Wywiad 1.2.Obserwacja 1.3.Badanie palpacyjne Temperatura 1.3.1.Tętno 1.3.2.Napięcie mięśni 1.3.3.Czucie powierzchowne 1.3.4.Czucie głębokie 1.3.5.Powięź 1.3.6.Skóra Ocena dolegliwości bólowych 1.4.1.Wywiad 1.4.2.Badanie palpacyjne 1.4.3.Skale oceny bólu Orientacyjne badanie biernego i czynnego zakresu ruchu oraz długości kończyn 1.5.1.Orientacyjne badanie ruchu biernego 1.5.2.Orientacyjne badanie czynnego zakresu ruchu 1.5.3.Orientacyjne badanie długości kończyn 1.6 Ocena wzorców torebkowych 1.7.Badanie czucia końcowego 1.8.Różnicowanie uszkodzenia struktur niekurczliwych 1.9 Ocena lateralizacji Pomiary długości 1.11 Pomiary obwodów 1.12. Badanie siły mięśniowej Badanie zakresu ruchu w stawach 2.WZROKOWA OCENA Obręcz barkowa i kończyna górna 3.1.1.Kompleks barkowy i staw ramienny 3.1.2.Staw łokciowy 3.1.3.Staw nadgarstkowy i ręka Obręcz miedniczna i kończyna dolna 3.2.1.Stawy krzyżowo-biodrowe - 3.2.2.Staw biodrowy 3.2.3.Staw kolanowy 3.2.4.Staw skokowo-goleniowy i stopa 3.2.5.Kręgosłup 3.3.1.Testy globalne 3.3.2.Testy odcinkowe 3.3.2.1.Szyjny odcinek kręgosłupa 3.3.2.2.Piersiowy odcinek kręgosłupa 3.3.2.3.Lędźwiowy odcinek kręgosłupa Testy klatki piersiowej Testy naczyniowe 3.5.1.Testy żylne 3.5.2.Testy tętnicze BADANIE ELASTYCZNOŚCI MIĘŚNI OCENA FUNKCJI KOŃCZYNY GÓRNEJ W ODNIESIENIU DO CZYNNOŚCI ŻYCIA CODZIENNEGO OCENA RYZYKA URAZU OCENA RÓWNOWAGI, JAKOŚCI CHODU I RYZYKA UPADKÓW OCENA FUNKCJI STAWÓW SKRONIOWO-ŻUCHWOWYCH Wywiad Ocena dolegliwości bólowych Ocena toru odwodzenia (opuszczania żuchwy) 8.4.Ocena zakresu ruchu 8.5.Badanie powierzchni stawowej 8.6.Badanie torebki stawowej i więzadeł 8.7.Badanie elastyczności stawu 8.8.Badanie izometryczne mięśni żuchwowych Badanie palpacyjne wybranych mięśni gtowy i szyi Badanie długości mięśni nadgnykowych Badanie trzasków Badania dodatkowe
Dla fizjoterapeutów, studentów fizjoterapii, studentów medycyny, lekarzy ortopedów, traumatologów.
1. OCENA ZA POMOCĄ WYBRANYCH KWESTIONARIUSZY I SKAL 1 1.1. Ocena narządu ruchu 3 1.1.1. Kończyna górna 3 1.1.2. Kończyna dolna 11 1.1.3. Kręgosłup 28 1.2. Kwestionariusze oceny jakości życia 32 1.3. Ocena zadowolenia z opieki 35 1.4. Ocena bólu 37 1.4.1. Osoby dorosłe 37 1.4.2. Dzieci 43 1.5. Ocena aktywności dnia codziennego 45 1.6. Ocena świadomości ciała 48 1.7. Ocena poziomu aktywności fizycznej 53 1.7.1. Osoby starsze 53 1.7.2. Osoby dorosłe 56 1.7.3. Dzieci i młodzież 58 1.7.4. Kobiety w ciąży 60 1.8. Inne skale i kwestionariusze 61 2. BADANIE NARZĄDU RUCHU Z WYKORZYSTANIEM WYBRANYCH URZĄDZEŃ SPECJALISTYCZNYCH 69 2.1. Ocena ukształtowania i obciążania stóp 71 2.2. Ocena siły mięśniowej 76 2.3. Ocena funkcji kończyny górnej 77 2.4. Tensomiografia 78 2.5. Elektromiografia powierzchniowa 79 2.6. Ocena chodu 81 2.6.1. Fizjologia chodu 81 2.6.2. Metody oceny chodu 82 2.7. Ocena postawy ciała 84 2.7.1. Ocena postawy ciała metodą fotorejestracji 84 2.7.2. Ocena postawy ciała metodą fotogrametryczną (wykorzystanie zjawiska moiré) 93 3. OCENA NEURODYNAMIKI 95 3.1. Charakterystyka mobilizacji struktur nerwowych 97 3.2. Testy napięciowe 97 3.2.1. Kończyna górna 98 3.2.2. Kończyna dolna 102 4. OCENA DOJRZAŁOŚCI NEUROMOTORYCZNEJ 105 4.1. Dzieci 108 4.1.1. Testy równowagi i motoryki dużej 108 4.1.2. Testy odruchów pierwotnych 113 4.2. Osoby dorosłe 118 4.2.1. Testy równowagi i motoryki dużej 118 4.2.2. Testy odruchów pierwotnych 121 5. OCENA HIPERMOBILNOŚCI 127 5.1. Skala Beightona 129 5.2. Kwestionariusz hipermobilności Hakima i Grahame’a 131 5.3. Kryteria Brighton 131 5.4. Metoda Cartera i Wilkinsona 131 5.5. Kryteria Sachse’go 132 5.6. Skala Marshalla 139 5.7. Skala Bulbena 140 6. OCENA SPRAWNOŚCI FUNKCJONALNEJ OSÓB STARSZYCH – SENIOR FITNESS TEST 141 6.1. Wytyczne do prowadzenia SFT 144 6.2. Przygotowanie pacjenta do SFT – rozgrzewka 146 6.3. Elementy składowe SFT – testowanie 148 6.3.1. 30-sekundowy test stania przy krześle (30-seconds Chair Stand Test) 148 6.3.2. 30-sekundowy test rotacji przedramienia (30-seconds Arm Curl Test) 149 6.3.3. Wysokość i masa ciała (Height and Weight) 151 6.3.4. 2-minutowy test marszu w miejscu (2-minute Step Test) 152 6.3.5. Test „siedź i sięgnij” na krześle (Chair Sit-and-Reach Test) 153 6.3.6. Test drapania się po plecach (Back Scratch Test) 155 6.3.7. 2,4-metrowy test „wstań i idź” (8-Foot Up-and-Go Test) 156 6.3.8. 6-minutowy test marszowy (6-minute Walk Test) 157 6.4. Badania naukowe dotyczące wiarygodności i przydatności Senior Fitness Test 158 7. DIAGNOSTYKA OBRAZOWA NARZĄDU RUCHU 159 7.1. Rentgenografia (RTG) 161 7.1.1. Kręgosłup 162 7.1.2. Kończyna górna 163 7.1.3. Kończyna dolna 166 7.2. Ultrasonografia (USG) 172 7.3. Tomografia komputerowa (TK) 175 7.4. Rezonans magnetyczny 179 7.5. Inne badania obrazowe 182 7.5.1. Angiografia 182 7.5.2. Artrografia 182 7.5.3. Mielografia i dyskografia 182 7.5.4. Scyntygrafia i komputerowa tomografia emisyjna pojedynczego fotonu 182 7.5.5. Pozytonowa tomografia emisyjna 183 7.5.6. Tenografia i bursografia 184 8. DEEP LEARNING 185 8.1. Uczenie maszynowe 187 8.2. Uczenie głębokie 187 8.3. Zastosowanie deep learningu w diagnostyce narządu ruchu 188 8.3.1. Wykrywanie uszkodzeń i nieprawidłowości narządu ruchu 188 8.3.2. Ocena jakości ruchu 190 8.3.3. Prognozowanie wyników terapii 190 8.3.4. Indywidualizacja terapii 190 8.3.5. Wspomaganie decyzji klinicznych 191 8.4. Wyzwania związane z zastosowaniem deep learningu w rehabilitacji i ortopedii 191
Na książce ISBN poprzedniego wydawcy oraz oryginału.
Bibliografia przy rozdziałach. Indeks.
Dla fizjoterapeutów, trenerów, lekarzy, sportowców oraz studentów wydziałów fizjoterapii, medycyny i wychowania fizycznego.
Część 1. PODSTAWOWE ZAGADNIENIA DOTYCZĽCE TKANEK MIĘKKICH Rozdział 1. Podstawowa wiedza na temat więzadeł i ścięgien oraz ich rehabilitacji Część 2. FIZJOLOGIA MIĘŚNI: PODSTAWY STOSOWANIA ĆWICZEŃ Rozdział 2. Pojęcie napięcia mięśni Rozdział 3. Metabolizm beztlenowy podczas wysiłku Rozdział 4. Metabolizm aerobowy podczas ćwiczeń fizycznych CZĘŚĆ 3. ZMĘCZENIE ORAZ USZKODZENIE MIĘŚNI I POJĘCIE PRZETRENOWANIA Rozdział 5. Zmęczenie mięśni Rozdział 6. Przeciążenia oraz uszkodzenia mięśni Rozdział 7. Fizjologiczne skutki przetrenowania i roztrenowania CZĘŚĆ 4. PATOFIZJOLOGIA URAZÓW PRZECIĽŻENIOWYCH U SPORTOWCÓW Rozdział 8. Patofizjologia urazów u sportowców wykonujących rzuty sponad głowy Rozdział 9. Anatomia i patofizjologia stabilizacji centralnej Rozdział 10. Wzajemne zależności między tułowiem a podłożem CZĘŚĆ 5. BADANIE STABILIZACJI CENTRALNEJ DLA CELÓW SPORTOWYCH Rozdział 11. Ocena stawu panewkowo-ramiennego, barkowo-obojczykowego i łopatkowo-żebrowego u sportowców wykonujących rzuty ponad głową Rozdział 12. Ocena stabilizacji centralnej tułowia i stawu biodrowego CZĘŚĆ 6. PODSTAWY FIZJOLOGII ĆWICZEŃ SPORTOWYCH Rozdział 13. Trening siłowy u sportowców Rozdział 14. Plajometria w rehabilitacji Rozdział 15. Trening nerwowo-mięśniowy Rozdział 16. Terapia manualna w medycynie sportowej CZĘŚĆ 7. ZAGADNIENIA SPECJALNE DOTYCZĽCE TRENINGU I USPRAWNIANIA SPORTOWCÓW Rozdział 17. Dieta przeznaczona dla sportowców
Właściwości materii ożywionej Aminokwasy Peptydy Białka Enzymy i metabolizm Wytwarzanie energii w komórce Budowa i właściwości cukrów prostych Glikoliza i metabolizm pirogronianu Cykl kwasów trikarboksylowych Glukoneogeneza Metabolizm monosacharydów i disacharydów. Hydroliza skrobi Metabolizm glikogenu Szlak pentozofosforanowy Metabolizm kwasów tłuszczowych i acylogliceroli Ketogeneza Metabolizm fosfolipidów i sfingolipidów Metabolizm steroidów Lipoproteiny osocza Metabolizm aminokwasów Metabolizm etanolu Specyfika metabolizmu energetycznego różnych narządów Barwniki porfirynowe Nukleotydy Kwasy nukleinowe Synteza i posttranslacyjna modyfikacja białka Ekspresja genów Genom ludzki Witaminy Składniki mineralne Hormony Cytokiny Eikozanoidy Transport przez błony biologiczne Metabolizm ksenobiotyków Integracja i regulacja metabolizmu Macierz pozakomórkowa Biochemia krwi – wybrane zagadnienia
Na na stronie tytułowej i okładce: Wydanie drugie - dotyczy wydania oryginału.
Na stronie przytytułowej strona tytułowa oryginału.
Bibliografia na stronach 342-363. Indeks.
Składniki odżywcze w diecie sportowców Składniki odżywcze dostarczające energii Węglowodany Rodzaje węglowodanów Metabolizm węglowodanów Glikoliza Glukoneogeneza Zużycie węglowodanów podczas aktywności fizycznej Teorie zmęczenia ośrodkowego Zapotrzebowanie na węglowodany Indeks i ładunek glikemiczny Węglowodany i aktywność fizyczna Tłuszcze Rola tłuszczów Struktura tłuszczów Triacyloglicerole Niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe Zapotrzebowanie na tłuszcze Tłuszcze i aktywność fizyczna Białko Funkcje białek Metabolizm białek Jakość białka Zapotrzebowanie na białko Białko i aktywność fizyczna Białko i rozwój mięśni Białko i dieta wegetariańska Białko i regeneracja mięśni po ćwiczeniach fizycznych Witaminy i składniki mineralne Witaminy Witaminy rozpuszczalne w wodzie Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach Składniki mineralne Makropierwiastki Mikropierwiastki Płyny i elektrolity Bilans wodno-elektrolitowy Czynniki wpływające na utratę płynów Czynniki wpływające na pobór płynów Tempo opróżniania żołądka i dostarczanie płynu podczas pracy mięśni Trening, adaptacja i wiek sportowca Wchłanianie jelitowe Nieprawidłowości związane z pobieraniem płynów Strategie nawadniania Pobieranie płynów przed treningiem Pobieranie płynów podczas treningu Uzupełnianie napojów po ćwiczeniach Substancje ergogeniczne Rodzaje środków ergogenicznych Węglowodany jako środek ergogeniczny Monohydrat kreatyny Glicerol Wodorowęglan sodu (dwuwęglan sodu, soda oczyszczona) Białka i aminokwasy Kofeina Karnltyna (zazwyczaj L-karnityna) Kwasy tłuszczowe omega-3 Triacylogllceroleśrednlołańcuchowe Żeń-szeń Kwercetyna Wybór substancji ergogenicznej Znaczenie żywienia w budowaniu optymalnych możliwości wysiłkowych sportowca Funkcje układu pokarmowego oraz jego rola w dostarczaniu energii Układ pokarmowy Jama ustna i przełyk Żołądek Jelito cienkie Jelito grube Czynniki wpływające na przyjmowanie pokarmu Czynniki wpływające na trawienie i wchłanianie składników odżywczych Czynniki wpływające na przemiany energetyczne Zaburzenia żołądkowo-jelitowe występujące u sportowców Napoje sportowe Skład i czas przyjmowania posiłku oraz płynów Leki, preparaty ziołowe i suplementy diety Czas przyjmowania składników odżywczych i napojów Odżywianie mające na celu poprawę wydolności fizycznej Korzyści wynikające z analizy bilansu energetycznego Uwagi dotyczące przyjmowania napojów Uwagi dotyczące dostarczania energii Ładowanie węglowodanami Ograniczanie wysiłku przez siedem dni Ostatnie siedem dni przed zawodami Transport i wykorzystanie tlenu Pobieranie tlenu Astma wysiłkowa Transport i wykorzystanie tlenu w komórkach Zależność wydolności organizmu od tlenu i składników odżywczych Stres oksydacyjny Zapobieganie stanom zapalnym i strategie zapewniające zdrowie mięśni DOMSadieta Kwasy tłuszczowe omega-3 Witamina D Witamina E Witamina C Aminokwasy rozgałęzione Spożycie białka Pobieranie płynów Czynniki modyfikujące potrzeby żywieniowe Podróże Ogólne zasady żywienia w czasie podróży Minimalizowanie objawów zespołu nagłej zmiany strefy czasowej {¡et lag) Cel podróży Duże wysokości Wysiłek na dużych wysokościach Zaspokajanie potrzeb w zakresie energii i składników odżywczych Zaspokajanie potrzeb w zakresie płynów Płeć i wiek Zawodniczki Ogólne zalecenia dla zawodniczek Młodzi sportowcy Ogólne zalecenia dla młodych sportowców Starsi sportowcy Ogólne zalecenia dla starszych sportowców Skład i masa ciała Utrata masy ciała a skład ciała Masa ciała Metody ustalania pożądanej masy ciała Wskaźnik masy ciała Kwestie związane z masą i składem ciała Skład ciała Skład ciała a wydolność fizyczna Ocena składu ciała Zmiany w składzie ciała Kwestie dotyczące oceny składu ciała Nieprawidłowa kontrola masy ciała u sportowców: zaburzenia odżywiania Jadłowstręt psychiczny i anoreksja sportowa Żarłoczność psychiczna Zaburzenia odżywiania a osiągnięcia sportowe Strategie żywieniowe dla różnych systemów energetycznych Metabolizm beztlenowy w krótkotrwałym wysiłku o dużej intensywności Strategie żywieniowe dla sportowców uprawiających sporty siłowe Beztlenowe szlaki metaboliczne System fosfokreatynowy (fosfagenowy) Glikoliza (system glikolityczny) Wybrane sporty zależne od metabolizmu beztlenowego Baseball i softball Kulturystyka Futbol amerykański Gimnastyka Hokej Lekkoatletyka (biegi, skoki i rzuty) Pływanie (na dystansie 400 metrów) Zapasy Łyżwiarstwo szybkie Podnoszenie ciężarów Metabolizm tlenowy w wysiłku wytrzymałościowym Strategie odżywiania Tlenowe szlaki metaboliczne Kwestie związane ze sportami wytrzymałościowymi Przetrenowanie Uszkodzenia ciała spowodowane przeciążeniem Właściwe żywienie Wybrane sporty zależne od metabolizmu tlenowego Biegi długodystansowe Triatlon Pływanie długodystansowe Kolarstwo Biegi narciarskie Wioślarstwo Potrzeby metaboliczne w sportach wymagających siły i wytrzymałości Zasady odżywiania w sportach wymagających siły i wytrzymałości Przykłady sportów opierających się na połączeniu metabolizmu beztlenowego i tlenowego Koszykówka Łyżwiarstwo figurowe Piłka nożna, lacrosse i hokej na trawie Rugby Tenis Siatkówka Golf Plany żywieniowe w wybranych sportach Sporty wymagające siły i szybkości Informacje dotyczące planów żywieniowych Sporty wymagające wytrzymałości Informacje dotyczące planów żywieniowych Sporty wymagające siły i wytrzymałości Informacje dotyczące planów żywieniowych Załącznik Zalecane dzienne spożycie makroskładników odżywczych według Instytutu Medycznego
Redakcja naukowa wydania 1. i 2.: Stanisław Konturek.
Bibliografia na stronach 842-843. Indeks.
Ogólna budowa błon biologicznych i .2 Błona komórkowa i struktury komórkowe otoczone błonami 1.2.1 Błona komórkowa 1.2.2 Jądro komórkowe. 1.2.3 Siateczka śródplazmatyczna. 1.2.4 Aparat Golgiego 1.2.5 Lizosomy 1.2.6 Mitochondria 1.2.7 Peroksysomy ' 3 Nieobłonione struktury komórkowe ’ .3.1 Jąd e rko 73.2 R ybosomy '.3.3 Proteasomy '.3.4 Cytoszkielet - - O C E S Y KO M Ó R K O W E 12 "A Wymiana substancji z o to c zen iem ' A l Rodzaje transportu przez błonę '.4.2 Transport z błoną Oddychanie komórkowe Odbiór i transmisja s yg n a łów 75.1 Receptory związane z kanałami (receptory jonotropowe '.5.2 Receptory sprzężone z białkiem G ' .5.3 Receptory związane z enzymami ' 5.4 Receptory błonowe związane z aktywacją proteaz wewnątrzkomórkowych (receptory śmierci) 75 5 Receptory błonne o charakterze cząstek adhezyjnych ' 5.5 Receptory wewnątrzkomórkowe Zjawiska ruchowe w kom ó rka ch Mechanoenzymy ' “ Z Zjawiska ruchowe związane z mikrotubulami ' “ 3 Zjawiska ruchowe związane z mikrofilamentami aktynowymi Podział komórki ' 3 ' Fazy cyklu komórkowego '3 1 Mejoza ' 5 3 Regulacja c y k lu 3 4 Podziały komórek a zróżnicowanie '5 : Komórki macierzyste " 3 Starzenie się kom ó re k * Zaprogramowana śmierć k om ó rk i ' Objawy apoptozy 'O Z Regulacja ap o p to z y Indukcja apoptozy Inne rodzaje regulowanej śmierci komórki I - O V E O S T A Z A I J E J M E C H A N IZM Y 37 Brzozowski, Stanisław J. Konturek Pola płynu zewnątrz- i wewnątrzkomórkowego w homeostazie 12 Fena układu krążenia w homeostazie 2.3 Rola układu oddechowego w homeostazie. 2.4 Rola układu trawiennego w homeostazie 2.5 Rola układu moczowego w homeostazie 2.6 Rola układu szkieletowo-mięśniowego i nerwowego w homeostazie 2.7 Rola układu hormonalnego w homeostazie 2.8 Układy kontrolne i sprzężenie zwrotne. Pętla regulacyjna sprzężenia zwrotnego 2.9 Adaptacja i rytmy biologiczne 2.10 Mechanizmy i czynniki uczestniczące w utrzymaniu homeostazy 2.11 Receptory komórkowe, odbiór i przekazywanie sygnałów w komórkach 2.12 Metabolizm wewnątrzkomórkowy K R E W Tomasz Brzozowski 3.1 Podstawowe funkcje krwi 3.2 Właściwości fizyczne k rw i 3.3 Właściwości chemiczne k rw i 3.3.1 Białka osocza 3.3.2 Pozabiałkowe składniki osocza 3.3.3 Lipidy osocza 3.3.4 Składniki nieorganiczne 3.4 Objętość krwi i wskaźnik hematokrytu 3.4.1 Wskaźnik hematokrytu (He t ) 3.5 Krwinki cz e rw o n e 3.5.1 Wielkość, kształt, budowa, metabolizm i liczba krwinek czerwonych 3.5.2 Metabolizm krwinek czerwonych 3.6 Erytropoeza 3.6.1 Narządy krwiotwórcze 3.6.2 Szpik kostny 3.6.3 Etapy erytropoezy 3.6.4 Czynniki regulujące erytropoezę 3.6.5 Kobalamina, kwas foliowy i inne witaminy grupy B 3.7 Hemoglobina 3.7.1 Czynność i reakcje H b 3.7.2 Czynniki niezbędne do wytwarzania hemoglobiny 3.8 Metabolizm żelaza 3.9 Okres półtrwania krwinek czerwonych. H em o liza 3.9.1 Metabolizm bilirubiny 3.10 Nieprawidłowości krwinek czerwonych 3.11 Krwinki białe (leukocyty 3.11.1 Granulocyty 3.11.2 Granulocytopoeza 3.11.3 Cykl życiowy granulocytów 3.11.4 Czynności granulocytów 3.11.5 Leukocytoza, eozynofile, bazofile 3.11.6 Agranulocytoza i białaczki 3.12 Limfocyty 3.12.1 Okres przeżycia, cyrkulacja i recyrkulacja limfocytów 3.12.2 Cząsteczki różnicujące (CD 3.12.3 Udział grasicy w dojrzewaniu limfocytówT 3.12.4 Powstawanie i funkcje fizjologiczne limfocytów typu B 3.13 Monocytopoeza i układ m akrofagów 3.13.1 Monocytopoeza 3.14 Mechanizmy odpornościowe 3.14.1 Odporność nieswoista 3.14.2 Nieswoiste substancje bakteriobójcze 3.'43 Odporność swoista 3 .'4 4 Antygeny 3345 Odporność humoralna - przeciwciała 3.'46 immunoglobuliny ( Ig ) 3 '4 " Dopełniacz 3.14.8 Reakcja antygen-przeciwciało 3.14.9 Odporność typu komórkowego Alergia Z a p a le n ie Grupy krwi i przetaczanie krwi. 3.17.1 Układ A B O 3.17.2 Układ R h 3.17.3 Dziedziczenie antygenów A, B, 0 3.17.4 Oznaczanie grup krwi i reakcje potransfuzyjne Płytki k rw i 3.18.1 Trombocytopoeza Hemostaza 3.19.1 Czynniki hemostatyczne 3.19.2 Wewnątrz-i zewnątrzpochodne procesy krzepnięcia k rw i 3.19.3 Teorie krzepnięcia krwi 3.19.4 Czynniki zapobiegające krzepnięciu krwi w prawidłowym układzie naczyniowym 155 3.19.5 Fibrynoliza 3.19.6 Zaburzenia hemostazy i antykoagulanty Limfa i układ limfatyczny Obrzęki F IZ JO L O G IA U K Ł A D U K R Ą Ż E N IA Wiesław W. Pawlik, Stanisław J. Konturek Wstęp. Uwagi historyczne Zarys budowy i funkcji układu krążenia Serce 4.3.1 Anatomia czynnościowa. Mięśnie robocze 4.3.2 Układ bodźcoprzewodzący serca 4.3.3 Potencjał spoczynkowy kardiomiocytów 4.3.4 Potencjał czynnościowy kardiomiocytów 4.3.5 Zmiany przepuszczalności i przewodności jonowej w okresie potencjału czynnościowego kardiomiocytu 4.3.6 Potencjały czynnościowe komórek tkanki bodźcoprzewodzącej 4.3T Cykl pobudliwości mięśnia sercowego 4.3.8 Elektrokardiografia 43.5 Skurcz mięśnia sercowego 4 37 0 Cykl sercowy 4571 Praca serca 4 37 2 Regulacja czynności serca Układ naczyniowy 4 4 ' Ogólna charakterystyka układu naczyniowego 4 4 ; Zróżnicowanie czynnościowe układu krążenia 44.3 Właściwości biofizyczne ścian naczyń krwionośnych. Ciśnienie transmuralne. Prawo Laplace'a z z z Krytyczne ciśnienie zamknięcia 4Z3 Hemodynamika i jej podstawowe prawa 4z ę Lepkość krwi i osiowa akumulacja krwinek 4 z ' Ciśnienie tętnicze chwilowe, średnie i pulsowe 4Z3 Krzywa obwodowego ciśnienia tętniczego. Tętno tętnicze 4 z ; Metody pomiaru ciśnienia tętniczego Czynniki wpływające na wartość ciśnienia tętniczego Ciśnienie żylne 4 z -; Tętno żylne z z '3 Powrót ży In y Mikrokrążenie 4 5 ' Przepływ krwi przez naczynia włosowate 452 Hipoteza Starlinga 453 Dyfuzja przez ścianę naczyń włosowatych 454 Zmiany w przezwłośniczkowej wymianie płynu Angiogeneza.. 4.6 Regulacja czynności układu krążenia 4.6.1 Miejscowa regulacja szerokości naczyń 4.6.2 Ośrodkowa regulacja układu krążenia 4.6.3 Odruchowa regulacja układu krążenia 4.7 Krążenie wieńcowe 4.7.1 Pomiar przepływu wieńcowego 4.7.2 Fazowość przepływu wieńcowego 4.7.3 Czynniki wpływające na krążenie wieńcowe 4.8 Krążenie m ó z g ow e 4.8.1 Przepływ mózgowy I jego regulacja 4.9 Wyrzut serca i przepływ krwi przez mięśnie przy wysiłku fizycznym 4.10 Hipotonia ortostatyczna 5 F IZ JO L O G IA U K Ł A D U O D D E C H O W E G O 257 Izabela Grabska-Kobyłecka, Dariusz Nowak 5.2 Budowa i funkcje układu oddechowego 5.2.1 Receptory dróg oddechowych 5.2.2 Unerwienie dróg oddechowych 5.2.3 Krążenie płucne 5.3 Mechanika oddychania 5.3.1 Podatność płuc I opory oddechowe 5.3.2 Praca oddychania 5.4 Badania czynnościowe układu oddechowego 5.4.1 Spirometria 5.4.2 Bodypletyzmografla 5.4.3 Pojemność dyfuzyjna płuc dla tlenku węgla (DL co ) 5.5 Odruchy związane z oddychaniem 5.5.1 Odruch kichania 5.5.2 Kaszel 5.5.3 Zlewanie 5.5.4 Czkawka 5.6 Wymiana gazowa w płucach 5.6.1 Anatomia czynnościowa płuc 5.6.2 Mieszanie powietrza wdychanego z powietrzem zalegającym w p łu c a ch 5.6.3 Dystrybucja wentylacji nie jest jednakowa nawet wjednym zdrowym p łu c u 5.6.4 Dystrybucja perfuzji nie jest jednakowa nawet wjednym zdrowym płucu 5.6.5 Dyfuzja gazów przez barierę pęcherzykowo-włośnlczkową I utlenowanle krwi 5.6.6 Dopasowanie wentylacji do perfuzji 5.6.7 Skurcz naczyń płucnych w odpowiedzi na hlpoksję 5.6.8 Dopasowanie regionalnego przepływu I wentylacji w zdrowym p łu c u 5.6.9 Dopasowanie regionalnego przepływu I wentylacji w chorobach układu oddechowego 5.6.10 Choroba wysokogórska 5.6.11 Fizjologiczne uzasadnienie mechanizmów wiodących do hlpoksemil krwi tętniczej 5.6.12 Zatorowość płucna 5.6.13 Pomiar pojemności dyfuzyjnej p łu c 5.7 Napęd oddechowy 5.7.1 Znaczenie kliniczne 5.7.2 Pomiar napędu oddechowego 5.8 Regulacja o d d y ch an ia 5.8.1 Ośrodek oddechowy 5.8.2 Generowanie centralnego wzorca oddechowego 5.8.3 Chemoreceptory centralne 5.8.4 Chemoreceptory obwodowe 5.8.5 Zmienność oddychania w warunkach spoczynku 5.8.6 Świadome (wollcjonalne) zatrzymanie o d d e ch u 5.9 Fizjologiczne i patologiczne tory oddechowe 5.10 Transport tlenu (0 2) w układzie oddechowym 5.10.1 Hemoglobina 5.10.2 Wiązanie 0 2 do hemoglobiny w kapllarach płucnych 5.10.3 Transport tlenu we krwi tętniczej - transport konwekcyjny 5.11 Krzywa dysocjacji oksyhemoglobiny 5.11.1 Wpływ palenia papierosów na powinowactwo hemoglobiny do 0 2 5.11.2 Powinowactwo methemoglobiny do 0 2 5.12 Transport dwutlenku węgla z tkanek do powietrza pęcherzykowego 5.12.1 Transport C02 we krwi 5.12.2 Transport C02 z kapilar krążenia płucnego do powietrza pęcherzykowego 5.12.3 Różnice w transporcie C02 między krwią żylną i tętniczą 5.13 Erytrocyty jako detektory 0 2 i komórki regulujące przepływ krwi w tkankach zależnie od aktualnego zapotrzebowania na 0 2 5.13.1 Jak erytrocyt konwertuje bodziec hipoksemiczny na uwalnianie ATP 5.13.2 W jaki sposób mediatory wydzielane z erytrocytów w obrębie naczyń włosowatych lub żyłek poza włosowatych powodują rozkurcz tętniczek przedwłosowatych? 319 5.13.3 Czy zaburzenia wydzielania ATP z erytrocytów z powodu niskiego p02 mogą mleć znaczenie kliniczne 5 T-* Oddychanie i regulacja oddychania podczas wysiłku 5.15 Oddychanie w czasie snu 574 Wpływ temperatury na układ oddechowy 576.1 Hipertermia a układ oddechowy 576.2 Hipotermia a układ oddechowy 3 '7 Aklimatyzacja i oddychanie w warunkach wysokogórskich. 57 7.1 Adaptacja hematologiczna 577.2 Adaptacja oddechowa 37 7.3 Adaptacja krążeniowa - rzut minutowy serca 57 7.4 Zmiany adaptacyjne u ludzi żyjących na stałe na dużych wysokościach 3. '3 Oddychanie podczas nurkowania 57 3.1 Choroby i zaburzenia związane z nurkowaniem 3T9 Oddychanie w warunkach nieważkości 32C Niewydolność oddychania 5257 Tlenoterapia 5 25.2 Toksyczność t le n u i F IZ JO LO G IA U K ŁA D U PO K A RM O W EG O 329 Tomasz Brzozowski, Jolanta Majka, Stanisław J. Konturek 4.2 Neurohormonalna regulacja przyjmowania pokarmu 4-3 Motoryka przewodu pokarmowego i dróg żółciowych 44 Żucie 42 Połykanie 44 Regulacja perystaltyki przełyku 47 Mechanizmy zamykające zwieracz wpustu 41 Motoryka żołądka 5 : ' Aktywność elektryczna I skurczowa żołądka : : 2 Regulacja motoryki żołądkowej : : 5 Opróżnianie żołądkowe 41 Motoryka jelita cienkiego elektryczna i skurczowa jelita cienkiego oraz jej regulacja 4711 Moeoryfca jelita grubego elektryczna i skurczowa jelita grubego
Motoryczne mechanizmy odbytniczo-prostnicze Czynności wydzielnicze gruczołów trawiennych Wydzielanie śliny 5-dowa i unerwienie gruczołów ślinowych Objętość i skład śliny Mechanizmy wydzielnicze śliny wydzielania śliny błony śluzowej żołądka i wydzielanie żołądkowe żołądkowa Transport tlenu we krwi tętniczej - transport konwekcyjny Krzywa dysocjacji oksyhemoglobiny Wpływ palenia papierosów na powinowactwo hemoglobiny do Powinowactwo methemoglobiny do 0 2 Transport dwutlenku węgla z tkanek do powietrza pęcherzykowego Transport C02 we krwi Transport C02 z kapilar krążenia płucnego do powietrza pęcherzykowego 5.12.3 Różnice w transporcie C02 między krwią żylną I tętniczą Erytrocyty jako detektory 0 2 i komórki regulujące przepływ krwi w tkankach zależnie od aktualnego zapotrzebowania na 0 2 5.13.1 Jak erytrocyt konwertuje bodziec hipoksemiczny na uwalnianie ATP 5.13.2 W jaki sposób mediatory wydzielane z erytrocytów w obrębie naczyń włosowatych lub żyłek pozawłosowatych powodują rozkurcz tętniczek przedwłosowatych? 5.13.3 Czy zaburzenia wydzielania ATP z erytrocytów z powodu niskiego p02 mogą mieć znaczenie kliniczne Oddychanie i regulacja oddychania podczas w ysiłku Oddychanie w czasie s n u Wpływ temperatury na układ o d d e ch ow y 5.16.1 Hipertermia a układ oddechowy 5.16.2 Hipotermia a układ oddechowy Aklimatyzacja i oddychanie w warunkach wysokogórskich 5.' 7.1 Adaptacja hematologiczna 57 7.2 Adaptacja oddechowa 57 7.3 Adaptacja krążeniowa - rzut minutowy serca 57 7.4 Zmiany adaptacyjne u ludzi żyjących na stałe na dużych wysokościach Oddychanie podczas nurkowania 57 3.1 Choroby i zaburzenia związane z nurkowaniem Oddychanie w warunkach nieważkości Niewydolność oddychania 5.23.1 Tlenoterapia 5.22.2 Toksyczność t le n u F IZ JO L O G IA U K Ł A D U P O K A R M O W E G O 329 Tomasz Brzozowski, Jolanta Majka, Stanisław J. Konturek Neurohormonalna regulacja przyjmowania pokarmu Motoryka przewodu pokarmowego i dróg żółciowych Żucie Połykanie Regulacja perystaltyki przełyku Mechanizmy zamykające zwieracz wpustu Motoryka żołądka 5 5 ‘ Aktywność elektryczna i skurczowa żołądka 5 :2 Regulacja motoryki żołądkowej 5 :5 Opróżnianie żołądkowe Motoryka jelita cienkiego 5 9 ’ Aktywność elektryczna i skurczowa jelita cienkiego oraz jej regulacja 5 22 Wymioty 5 2 3 Zwieracz krętniczo-kątniczy Motoryka jelita grubego 5 ‘ I ' Aktywność elektryczna i skurczowa jelita grubego 5 ‘ 2 2 Motoryczne mechanizmy odbytnlczo-prostnlcze Czynności wydzielnicze gruczołów trawiennych 5 " Wydzielanie śliny 5 ' ‘ 2 Budowa I unerwienie gruczołów ślinowych 5 ‘ ‘ 5 Objętość i skład śliny 5" ' - Mechanizmy wydzielnicze śliny 5' ' 3 Regulacja wydzielania śliny 5 " 5 Budowa błony śluzowej żołądka i wydzielanie żołądkowe Bariera żołądkowa 6.11.8 Skład i wydzielanie soku żołądkowego 6.11.9 Czynniki neurohormonalne regulujące żołądkowe wydzielanie HCL 6.11.10 Fazy i mechanizmy wydzielania żołądkowego 6.11.11 Hamowanie wydzielania żołądkowego 6.11.12 Badanie wydzielania kwasu żołądkowego 6.11.13 Wydzielanie pepsynogenów 6.11.14 Czynnik wewnętrzny ( I F ) 6.11.15 Wydzielanie trzustkowe i budowa trzustki 6.11.16 Skład elektrolitowy soku trzustkowego i mechanizmy wydzielania dwuwęglanów 6.11.17 Fazy wydzielania trzustkowego i jego regulacja 6.11.18 Metody badania wydzielania trzustkowego 6.11.19 Interakcja wewnątrz-1 zewnątrzwydzlelnlcza trzustki 6.11.20 Budowa błony śluzowej jelita cienkiego i wydzielanie jelitowe 6.11.21 Wydzielanie w obrębie gruczołów dwunastniczych 6.11.22 Wydzielanie w obrębie jelita c ienkiego 6.11.23 Czynności dokrewne jelita cienkiego 6.11.24 Wydzielanie w obrębie jelita grubego 6.12 Trawienie i wchłanianie jelitowe 6.12.1 Strukturalna podstawa wchłaniania 6.12.2 Procesy transportu jelitowego 6.12.3 Wchłanianie wody i elektrolitów 6.12.4 Wchłanianie wapnia 6.12.5 Wchłanianie żelaza 6.12.6 Wchłanianie witamin 6.12.7 Trawienie i wchłanianie w ęglowodanów 6.12.8 Trawienie I wchłanianie białek 6.12.9 Trawienie I wchłanianie tłuszczów 6.12.10 Wchłanianie cholesterolu i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach 6.12.11 Wchłanianie w jelicie grubym 6.12.12 Formowanie kału 6.13 Czynności wątroby 6.13.1 Budowa w ątroby 6.13.2 Budowa pęcherzyka żółciowego 6.13.3 Wydzielanie żółci 6.13.4 Mechanizmy wydzielania żółci 6.13.5 Regulacja wydzielania żółci 6.13.6 Czynności wątrobowego układu krążenia 6.13.7 Czynności metaboliczne wątroby 6.13.8 Inne czynności wątroby 6.13.9 Próby czynnościowe w ątroby 6.13.10 Pęcherzyk żółciowy i drogi żółciowe 7 F IZ JO L O G IA N E R E K Z E L EM E N T A M I P A T O F IZ JO L O G I I Ewa Szczepańska-Sadowska, Agnieszka Cudnoch-Jędrzejewska 7.1 Funkcje nerek 7.1.1 Dopływ krwi do nerek 7.1.2 Główne czynniki decydujące o prawidłowej funkcji n e re k 7.2 Mechanizm wytwarzania moczu 7.2.1 Nefron jako podstawowa jednostka funkcjonalna 7.2.2 Mechanizm powstawania moczu pierwotnego 7.2.3 Powstawanie moczu ostatecznego z moczu pierwotnego ".2.4 Ocena zdolności wydalniczej nerek poprzez pomiar klirensów 73 Regulacja przepływu krwi w nerce i transportu kanalikowego "37 Unaczynienie kory i rdzenia nerek "3 2 Autoregulacja przepływu krwi i filtracji w kłębuszkach nerkowych "3 3 Równowaga kłębuszkowo-kanalikowa "3 z Diureza presyjna przyczyny zmian diurezy 7.4 Neurogenna regulacja przepływu nerkowego i transportu kanalikowego 7.4.1 Unerwienie nerek 7.4.2 Odruchowa regulacja funkcji nerek 7.4.3 Regulacja przez neurony ośrodkowego układu nerwowego 7.4.4 Wzrost aktywności neuronów współczulnych unerwiających nerki w stanach fizjologicznych i patologicznych 7.5 Hormonalna i humoralna regulacja czynności nerek 7.5.1 Układ renina-angiotensyna 7.5.2 Aldosteron 7.5.3 Wazopresyna 7.5.4 Endoteliny 7.5.5 Endogenne inhibitory ATP-azy 3Na+-2K 7.5.6 Peptydy natriuretyczne 7.5.7 Dopamina 7.5.8 Tlenek azotu 7.5.9 Adrenomedulina 7.5.10 K ln ln y 7.5.11 Eikozanoidy 7.5.12 Związki purynowe 7.6 Mechanizmy zagęszczania i rozcieńczania m o c z u 7.6.1 Zmiany osmolarności moczu podczas przepływu przez nefron 7.7 Udział nerek w regulacji gospodarki kwasowo-zasadowej 7.7.1 Nerki jako trzecia linia obrony w regulacji gospodarki kwasowo-zasadowej 7.7.2 Regulacja pH moczu 7.8.1 Regulacja gospodarki wapniowo-fosforanowej 7.8.2 Hormonalna funkcja nerek 8 G O S P O D A R K A W O D N O - E L E K T R O L IT O W A - A S P E K T Y F IZ JO L O G IC Z N E I P A T O F IZ JO L O G IC Z N E 461 Agnieszka Cudnoch-Jędrzejewska, Magdalena Niedziela, Ewa Szczepańska-Sadowska 8.1 Przestrzenie wodne i rozmieszczenie elektrolitów 8.2 Osmolalność płynów ustrojowych 8.3 Stężenie jonów w płynach ustrojowych 8.3.1 Regulacja transportu jo n ó w 8.4 Regulacja objętości płynu w przestrzeni zewnątrzkomórkowej i w komórkach 8-5 Bilans w o d n y 8.5.1 Regulacja gospodarki wodnej 8.6 Zaburzenia gospodarki w o d n e j 8.6.1 Stany odwodnienia 8.6.2 Stany przewodnienia 8.7 Regulacja bilansu elektrolitów 8.7.1 Regulacja bilansu s o d u 3.7.2 Regulacja bilansu potasu 3.7.3 Regulacja bilansu chloru 37.4 Regulacja bilansu magnezu Ł3 Równowaga kwasowa-zasadowa - wybrane aspekty 5.3.1 Kwasica metaboliczna 5.3.2 Zasadowica metaboliczna 3.5.3 Kwasica oddechowa 5 5.4 Zasadowica o d d e ch ow a 9 M E T A B O L IZ M I J E G O R E G U L A C JA Aldona Dembińska-Kieć, Joanna Góralska Uzyskiwanie energii z pożywienia i pojęcie energii swobodnej Bilans energetyczny i rola wiązań wysokoenergetycznych 9.2.2 Miejsce i rola wiązań wysokoenergetycznych (ATP) w o rg a n izm ie 9.2.3 Inne związki fosforanowe o wysokiej energii. Rola fo s fo k re a ty n y 9.2.4 Miejsce wytwarzania energii swobodnej o rg a n izm u 9.2.5 Kontrola energii uwalnianej przez komórki 9.2.6 Metabolizm węglowodanów i powstawanie adenozynotrifosforanu (ATP 9.2.7 Metabolizm tłuszczów a wytwarzanie energii swobodnej 9.2.8 Metabolizm b ia łe k 9.3 Tempo m e ta b o lizm u 9.3.1 Pomiar całkowitej energii organizmu człowieka 9.3.2 Czynniki wpływające na wytwarzanie e n e rg ii 9.4 Temperatura ciała i jej regulacja. Stan g o rą c z kow y 9.4.1 Normalna temperatura ciała.Temperatura wewnątrz ciała i temperatura skóry 9.4.2 Regulacja temperatury ciała przez równowagę między ilością ciepła wytworzonego i ilością ciepła oddanego 9.4.3 Odstępstwa w regulacji temperatury c ia ła 9.5 Witaminy i ich funkcje w o rganizmie c z łow ie k a 9.5.1 Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach 9.5.2 Witaminy rozpuszczalne w w o d z ie 9.6 Pierwiastki śladowe (m ik ro e lem e n ty ) 10 F IZ JO LO G IA W Y D Z IE L A N IA W EW N Ę T R Z N E G O 541 Aleksandra Szlachcic, Stanisław J. Konturek 10.1 Charakterystyka wydzielania w e w n ę t rz n e g o 10.1.1 Ogólne cechy hormonów 10.1.2 Rodzaje h o rm o n ó w 10.1.3 Kontrola wydzielania d o k rew n e g o 10.1.4 Biosynteza h o rm o n ów 10.1.5 Uwalnianie h o rm o n ó w 10.1.6 Transport hormonów w oso c zu 10.1.7 Rola i podział receptorów horm onalnych 10.1.8 Metody oznaczania h o rm o n ów 10.2 Hormony p o d w z g ó rz a 10.2.1 Wazopresyna a rg in in ow a Oksytocyna 10.2.3 Podwzgórzowe hormony uwalniające i h am u ją c e 10.3 Hormony przedniego płata p rz y s a d k i 10.3.1 Hormon w z ro s tu Prolaktyna 10.3.3 Hormony tropowe przysadki 10.4 Hormony części pośredniej p rz y s a d k i 10.5 Hormony nadnerczy 10.5.1 Hormony rdzenia nadnerczy 10.5.2 Hormony kory nadnerczy 10.6 Hormony gruczołu ta rc z o w e g o 10.6.1 Metabolizm j o d u 10.6.2 Wytwarzanie, gromadzenie, uwalnianie i katabolizm hormonów gruczołu tarczowego 10.6.3 Regulacja wydzielania hormonów gruczołu ta rc z ow e g o 10.6.4 Czynność hormonów gruczołu ta rc z ow e g o 10.7 Czynności wewnątrzwydzielnicze t r z u s t k i 10.7.1 G lu ka go n 10.7.2 In s u lin a 10.8 Hormonalna regulacja metabolizmu w a p n iow o - fo s fo ra n ow e g o 10.8.1 Metabolizm wapniowo-fosforanowy 10.8.2 Fizjologia tkanki kostnej 10.8.3 Układy hormonalne w homeostazie wapniowo-fosforanowej 10.8.4 Parathormon (PTH 10.8.5 Kalcytonina 10.8.6 Hormonalna postać witaminy D3 Hormony szyszynki. Czynności dokrewne g o n a d 10.10.1 Konrola wewnątrzwydzielniczej aktywności ją d e r 10.10.2 Biosynteza i czynności hormonów jajnikowych Hormony łożyska FIZJOLOGIA ROZRODU. Aleksandra Szlachcic, Stanisław J. Konturek Genetyczne uwarunkowania p łc i Rozwój embrionalny narządu rozrodczego Dojrzewanie p łciowe.... Okres klimakterium Czynności fizjologiczne męskiego układu płciowego 11.5.1 Spermatogeneza 11.5.2 Męskie reakcje seksualne Czynności fizjologiczne żeńskiego układu płciowego 11.6.1 Czynność jajników 11.6.2 Błona śluzowa macicy i narządy płciowe w cyklu miesiączkowym 11.6.3 Żeńskie reakcje seksualne 11.6.4 Ciąża 11.6.5 Poród 11.6.6 Laktacja Niepłodność UKŁAD NERWOWY I NARZĄDY ZMYSŁÓW Bogdan Sadowski, Joanna Lewin-Kowalik Fizjologia neuronu i przekaźnictwo synaptyczne 12.1.1 Neurogeneza 12.1.2 Struktura funkcjonalna neuronu 12.1.3 Glej 12.1.4 Neurony jako komórki pobudliwe - rola błony komórkowej 12.1.5 Kanały I prądy jo n ow e 12.1.6 Pobudzenie neuronu 12.1.7 Przewodzenie impulsów we włóknach nerwowych 12.1.8 Hamowanie n eu ro n u . 12.1.9 Receptory metabotropowe 12.1.10 Czynniki wzrostu 12.1.11 Neuroprzekaźniki 12.1.12 Neuroprzekaźniki klasyczne 12.1.13 Transmisja purynergiczna 12.1.14 Neuropeptydy '2.1.15 Kannabinoidy '2.1.16 Synapsy elektryczne ' 2.1.17 Bariery między przestrzeniami płynowymi mózgowia Czynności czuciowe '2.2.1 Receptory '2.2.2 Czucie somatyczne '2.2.3 Czucie dotyku '2.2.4 Czucie temperatury ' 2.2.5 Dwa schematy unerwienia tułowia i kończyn '2.2.6 Czucie głębokie ' 2.2." Przebieg dróg czuciowych w rdzeniu kręgowym i pniu mózgu '22.8 Organizacja czucia somatycznego w obszarze głowy '22 5 Ośrodki czuciowe wzgórza ' 2 2 ' 2 Okolica czuciowa (somatosensoryczna) kory mózgu ' 22' ' Utrzymanie równowagi ciała B ó l 12.3.1 Nocyceptory i receptory bólowe 12.3.2 Modulacja czucia bólu. Bramka rdzeniowa 12.3.3 Przeciwbólowe działanie akupunktury 12.3.4 Drogi i ośrodki czucia b ó lu 12.3.5 Ból patologiczny 12.3.6 Ośrodkowy system tłumienia bólu 12.3.7 Świąd 12.4 Układ wzrokowy 12.4.1 Budowa i funkcje o k a 12.4.2 Ciśnienie śródgałkowe 12.4.3 Właściwości optyczne o k a 12.4.4 Siatkówka 12.4.5 Adaptacja oka do światła i do ciemności 12.4.6 Pola recepcyjne komórek zwojowych siatkówki 12.4.7 Zdolność rozdzielcza o k a 12.4.8 Koncentryczna organizacja pól recepcyjnych komórek zwojowych 12.4.9 Widzenie barw 12.4.10 Strumienie informacji wzrokowej 12.4.11 Reagowanie układu wzrokowego na wzorce bodźców 12.4.12 Pole widzenia 12.4.13 Ruchy gałek ocznych 12.4.14 Unerwienie autonomiczne o k a 12.5 Układ słuchowy 12.5.1 Budowa i czynność narządu słuchu 12.5.2 Przebieg fali akustycznej w uchu wewnętrznym 12.5.3 Kodowanie informacji słuchowej w nerwie ślimakowym 12.5.4 Podkorowe ośrodki słuchu. Ocena położenia źródła dźwięku 12.5.5 Organizacja okolicy słuchowej kory mózgu 12.5.6 Badanie s łu ch u 12.6 Węch i smak 12.6.1 Węch 12.6.2 Smak 12.7 Czynności ru ch ow e 12.7.1 Odruchy 12.7.2 Organizacja ośrodków ruchowych rdzenia kręgowego 12.7.3 jednostki ruchowe 12.7.4 Unerwienie czuciowe mięśni 12.7.5 Rola odruchów rdzeniowych w sterowaniu ruchem 12.7.6 Spastyczność rdzeniowa 12.7.7 Nadrdzeniowa kontrola czynności ruchowych 12.7.8 Obszary ruchowe kory mózgu 12.7.9 Sterowanie ruchami dowolnymi 12.7.10 Jądra podstawne 12.7.11 Móżdżek 12.8 Układ autonomiczny 12.8.1 Części układu autonomicznego 12.8.2 Neuroprzekaźniki w układzie autonomicznym 12.8.3 Układ współczulny 12.8.4 Układ przywspółczulny 12.8.5 Funkcje czuciowe układu autonomicznego 12.8.6 Działanie układu autonomicznego na narządy 12.8.7 Regulacja czynności układu autonomicznego przez układ limbiczny 12.9 Czynności popędowo-emocjonalne 12.9.1 Struktury korowe układu limbicznego '2.9.2 Ciało migdałowate '2.9.3 Podwzgórze ' 2.9.4 Jądro półleżące ' 2.9.5 Przegroda ' 2.9.6 Systemy o jednolitym neurochemicznym podłożu transmisji synaptycznej 12.9.7 Istota szara okołowodociągowa 12.9.8 Potrzeby, popędy, emocje 12.9.9 Emocje 12.9.10 Odczuwanie przyjemności przykrości 12.9.11 Nastrój 12.9.12 S t re s 12.10 Czuwanie, sen i rytmika funkcji fizjologicznych 12.10.1 Czuwanie I świadomość 12.10.2 Twór siatkowaty i układ siatkowaty 12.10.3 Elektroencefalograflczne korelaty czuwania 12.10.4 S e n 12.10.5 Mechanizm powstawania fal E EG 12.10.6 Charakterystyka snu u człowieka 12.10.7 Rytmy biologiczne I Ich rodzaje 12.10.8 Patologia snu 12.11 Mechanizmy pamięci 12.11.1 Klasyfikacja p am ię c i 12.11.2. Pamięć krótkotrwała I długotrwała 12.11.3 Pamięć opisowa (deklaratywna 12.11.4 Pamięć nieświadoma 12.11.5 Zaburzenia pamięci 12.11.6 Kodowanie śladów pamięciowych w różnych strukturach m ó zg u 12.11.7 Istota śladu pamięciowego 12.11.8 Odruchy warunkowe 12.12 Mowa i czynności intelektualne 12.12.1 Właściwości mowy 12.12.2 Afazje 12.12.3 Funkcjonowanie mechanizmów mowy u ludzi zdrowych 12.12.4 Dominacja półkuli a funkcjonalna asymetria półkul mózgu 12.12.5 Kora mózgu a zachowanie się człowieka ' S R Z JO L O G iA M IĘ Ś N I S Z K IE L E T O W Y C H i G Ł A D K IC H 787 Adrian Chabowski, Jan Górski 13.1 Ogólna charakterystyka m ię ś n i 13.2 Charakterystyka mięśni szkieletowych 13.2.1 Organizacja anatomiczna mięśni szkieletowych 13.2.2 Organizacja anatomlczno-czynnośclowa mięśni szkieletowych 13.3 Pobudliwość mięśni szkieletowych 13.4 Ukrwienie mięśni szkieletowych 13.4.1 Tonlczne napięcie podstawowe naczyń krążenia mięśniowego (regulacja nerwowa przepływu krwi przez mięśnie szkieletowe 13.4.2 Przekrwienie czynnościowe (metaboliczna regulacja przepływu krwi przez mięśnie szkieletowe 13.4.3 Pompa mięśniowa 13.5 Unerwienie mięśni szkieletowych 13.5.1 Jednostka motoryczna 13.5.2 Płynność ru c h u 13.5.3 Złącze nerwowo-mięśniowe 13.6 Sprzężenie elektromechaniczne 13.7 Molekularny mechanizm skurczu 13.7.1 „Slizgowa"teoria skurczu 13.8 Rodzaje skurczu 13.8.1 Podział ze względu na częstotliwość pobudzeń 13.8.2 Podział ze względu na rodzaj wykonywanej pracy 13.9 Siła rozwijana przez m ię śn ie 13.9.1 Siła rozwijana przez mięśnie a wstępne rozciągnięcie mięśnia 13.9.2 Siła rozwijana przez mięśnie a rekrutacja jednostek motorycznych 13.9.3 Siła rozwijana przez mięśnie a częstotliwość pobudzeń 13.9.4 Siła rozwijana przez mięśnie a pętla rdzenlowo-mlęśniowa 13.10 Szybkość skracania m ię śn ia 13.11 Źródła energii i metabolizm mięśni s z k ie le tow y ch 13.11.1 Miopatie m e ta b o lic z n e 13.12 Podział w łókien m ię ś n io w y c h 13.13 Zmęczenie m ię ś n i 13.14 Odnerwienie mięśni szk ie le tow y ch 13.15 Mechanika ru c h u 13.16 Elektromiografia (EMG 13.17 Mięśnie g ła d k ie 13.17.1 Podział czynnościowy mięśni gładkich 13.17.2 Ultrastruktura mięśni g ła d k ich 13.17.3 Potencjały błonowe i cz yn n o ś c iow e 13.17.4 Sprzężenie elektromechaniczne 13.17.5 Molekularny mechanizm skurczu mięśni g ła d k ic h 13.17.6 Regulacja aktywności skurczowej mięśni g ła d k ic h 13.18 Unerwienie mięśni gład k ich 13.18.1 Przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe .2; F IZ JO LO G IA W Y S U .K U H 2Y C Z N E .G O 817 Jerzy A. Żołądź 14.1 Znaczenie aktywności fizycznej w ż y c iu c z łow ie ka 14.2 Reakcje krążeniowo-oddechowe i klasyfikacja wysiłków fizycznych 14.2.1 Reakcje krążeniowo-oddechowe 14.2.2 Klasyfikacja wysiłków fizycznych i ocena ich intensywności 14.3 Wytwarzanie energii i moc mechaniczna mięśni s z k ie le tow y c h 14.3.1 Wytwarzanie energii w mięśniach szkieletowych 14.3.2 Mięśnie szkieletowe jako źródło mocy mechanicznej 14.4 Wydolność fiz y c z n a 14.4.1 Wskaźniki wydolności w wysiłkach d łu g o trw a ły c h 14.4.2 Iloraz o d dechowy 14.4.3 Koszt energetyczny wysiłku 14.4.4 Prosta próba oceny wydolności fizycznej - test marszu 6 -m in u tow e g o 14.5 Zmęczenie wysiłkowe 14.5.1 Przyczyny zmęczenia podczas wysiłków długotrwałych 14.5.2 Przyczyny zmęczenia podczas wysiłków krótkotrwałych o maksymalnej mocy 14.5.3 Bóle mięśniowe i uwalnianie m io k in 14.6 Wpływ tren in g u na wydolność fizyczną człowieka 14.6.1 Wczesne efekty t re n in g u 14.6.2 Odległe efekty t re n in g u 14.6.3 Przeciwzapalne efekty wysiłku fizycznego
Redakcja naukowa wydania 1. i 2.: Stanisław Konturek.
Bibliografia na stronach 842-843. Indeks.
1 FIZJOLOGIA KOMÓRKI 2 HOMEOSTAZA I JEJ MECHANIZMY 3 KREW 4 FIZJOLOGIA UKŁADU KRĄŻENIA 5 FIZJOLOGIA UKŁADU ODDECHOWEGO 6 FIZJOLOGIA UKŁADU POKARMOWEGO 7 FIZJOLOGIA NEREK Z ELEMENTAMI PATOFIZJOLOGII 8 GOSPODARKA WODNO-ELEKTROLITOWA – ASPEKTY FIZJOLOGICZNE I PATOFIZJOLOGICZNE 9 METABOLIZM I JEGO REGULACJA 10 FIZJOLOGIA WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO 11 FIZJOLOGIA ROZRODU 12 UKŁAD NERWOWY I NARZĄDY ZMYSŁÓW 13 FIZJOLOGIA MIĘŚNI SZKIELETOWYCH I GŁADKICH 14 FIZJOLOGIA WYSIŁKU FIZYCZNEGO
Wydanie drugie odnosi się do oryginału. W książce także ISBN oryginału.
Bibliografia na stronach 409-467. Indeks.
Wprowadzenie i podstawowe koncepcje Podstawy psychologii aktywności fizycznej Podstawowe pojęcia w psychologii aktywności fizycznej Neuronauka behawioralna Aktywność fizyczna a zdrowie psychiczne Stres Afekt, nastrój i emocje Lęk Depresja Aktywność fizyczna i funkcje poznawcze Energia i zmęczenie Sen Ćwiczenia i ból Samoocena Psychologiczne uwarunkowania zachowań związanych z aktywnością fizyczną Korelaty ćwiczeń i aktywność fizyczna Teorie zmian behawioralnych Program interwencyjny jako sposób na zmianę przyzwyczajeń związanych z aktywnością fizyczną Odczuwany wysiłek
Bibliografia na stronach 182-183. Artykuły w czasopismach na stronie 184. Indeks.
Stres i jego wpływ na gruczoły wewnątrzwydzielnicze Gruczoły Przysadka Szyszynka Tarczyca i przytarczyce Grasica Wątroba Śledziona Trzustka Nadnercza Jajniki Równowaga hormonalna u mężczyzn Jądra i najądrza Dodatkowe gruczoły męskie Współczulny i przywspółczulny układ nerwowy Depresja i wahania nastroju Kinezjologia Techniki Techniki Podejście precyzyjne Przysadka mózgowa Technika rozluźniania błony wewnątrzczaszkowej Technika stymulacji osi przysadka-podwzgórze Technika stymulacji osi przysadka- podwzgórze, technika płynowa Szyszynka Technika normalizacji szyszynki Technika normalizacji szyszynki z bocznym kontaktem Normalizacja dołu tylnego czaszki Tarczyca Badanie i trzewno-powięziowa terapia tarczycy Badanie i normalizacja funkcji tarczycy Techniki normalizujące napięcia struktur znajdujących się ponad tarczycą: m. dwubrzuścowy i m. szeroki szyi Technika rozluźniania dna jamy ustnej Techniki dla rozluźnienia struktur podgnykowych Technika rozluźniania chrząstki pierścieniowatej - tarczycy - kości gnykowej Technika normalizacji blaszki tarczycowo-osierdziowej (.lamina thyreopericardiaca) Technika rozluźniania przedniej i tylnej części powięzi szyi Technika normalizacji przedniej i tylnej części powięzi szyi Układ odpornościowy: grasica i śledziona Palpacja śledziony Normalizacja śledziony Technika stymulacji śledziony Technika Recoil na mostku Technika wyrównująca dla mostka, odcinka piersiowego kręgosłupa i pochewki grasicy Technika opukiwania dla mostka Wątroba Normalizacja wątroby i miąższu wątrobowego Normalizacja górnych przyczepów wątroby techniką Recoil Trzustka Nasłuch i normalizacja rytmu trzustkowego Technika separacji trzustki od dwunastnicy Technika separacji ogona trzustki i śledziony Nadnercza Badanie i technika dla odnóg przepony Technika normalizacji odnóg przepony Technika normalizacji nerek Technika normalizacji nadnerczy Technika stymulacji nadnerczy Specyficzne techniki dla układu nerwowego Globalna normalizacja obu półkul mózgowych: płata czołowego i ciemieniowego Aktywacja płata skroniowego Technika normalizacji ciała modzelowatego Testy kinezjologiczne dla połączenia między obiema półkulami Gimnastyka mózgu: Cross-Crawl Naprzemienna rotacja kości skroniowej: technika Pussy-Foot Obustronna rotacja kości skroniowych Technika stymulacji zwojów szyjnego środkowego i górnego oraz technika Stretch-Reflex Technika stymulacji zwoju szyjnego dolnego oraz pnia współczulnego wzdłuż górnej części odcinka piersiowego kręgosłupa Technika stymulacji pnia współczulnego wzdłuż środkowej części odcinka piersiowego kręgosłupa Technika inhibicji zwoju szyjnego górnego Technika inhibicji zwoju szyjnego środkowego Technika inhibicji zwoju gwiaździstego Technika inhibicji zwojów przedkręgowych w odcinku piersiowym i lędźwiowym kręgosłupa Stymulacja przywspółczulnego układu nerwowego techniką prekursji kości krzyżowej Technika inhibicji przywspółczulnego układu nerwowego przez otwory krzyżowe Region moczowo-płciowy Technika normalizacji kanału pachwinowego Protokół palpacji prostaty: technika wewnętrzna Badanie i normalizacja macicy: techniki zewnętrzne Badanie i normalizacja macicy: techniki wewnętrzne Technika badania i normalizacji więzadła szerokiego macicy Technika badania i normalizacji zagłębienia pęcherzowo--macicznego i maciczno--odbytniczego Test i technika dla specyficznej mobilności jajników Test i technika dla specyficznej mobilizacji jajowodów
Na stronie tytułowej: Z filmami online. Dostęp do wybranych filmów możliwy jest przy zalogowaniu się na stronie wydawnictwa i wpisania kodu dostępu.
Na książce informacja o dodatku (DVD-ROM) - dotyczy wydań z 2010, 2012 i 2015 roku.
Bibliografia przy rozdziale. Indeks.
Dla studentów fizjoterapii, masażystów i fizjoterapeutów.
Ból mięśniowo-powięziowy i inne rodzaje bólu Jak rozwijają się punkyu spustowe Mapy oraz inne sposoby lokalizowania punków spustowych Mierzenie bólu Palpacyjna identyfikacja punków spustowych Manualne leczenie punktów spustowych w ramach masażu
Na stronie tytułowej i okładce: wydanie 4 - dotyczy wydania oryginału.
Na okładce: Materiały online.
Indeks.
Dla nauczycieli, studentów oraz praktykujących terapeutów manualnym.
Spontaniczne rozluźnienie pozycyjne Dysfunkcja somatyczna a rozluźnienie pozycyjne Badania naukowe na temat techniki napięcie/rozluźnienie Christopher Keain Wong Rozluźnienie pozycyjne według modelu napięcie/rozluźnienie Funkcjonalne i torowane rozluźnienie pozycyjne oraz metody kranialne Techniki rozluźnienia pozycyjnego w sytuacjach specjalnych Rozluźnienie pozycyjne a powięź Techniki zrównoważonego napięcia więzadłowego Raymonil l. Hruby Wisceralne rozluźnienie pozycyjne: model napięcie/rozluźnienie Edraard Goering Zarys metody McKenziego. Anthony l. Lisi Taping odciążający w celu redukcji bólu i ułatwienia ruchu Dylan Morrissey Wykorzystanie technik pozycjonowania w leczeniu zwierząt J Brooks A.G. Pusey
Dla wszystkich klinistów prowadzących pacjentów z bólami biodra lub okolicy lędźwiowo-miednicznej.
Nauki podstawowe i proces badania Anatomia lędźwiowo-miednicznego kompleksu biodra Scott W. Cheatham i William J. Hanney KRĘGOSŁUP LĘDŹWIOWY, KOŚĆ KRZYŻOWA I KOŚĆ GUZICZNA Kręgosłup lędźwiowy Kości krzyżowa i guziczna Nerwy lędźwiowego odcinka kręgosłupa Unaczynienie okolicy lędźwiowej kręgosłupa Mięśnie tułowia: część brzuszna Okolica pachwinowa OBRĘCZ MIEDNICZNA Kości i więzadła Unerwienie miednicy Unaczynienie miednicy Mięśnie miednicy Staw biodrowy RUCHOMOŚĆ LĘDŹWIOWO-MIEDNICZNEJ OKOLICY BIODRA Kręgosłup lędźwiowy Miednica i staw krzyżowo-biodrowy Staw biodrowy Lędźwiowo-miedniczna ruchomość biodra Funkcje obciążania lędźwiowo-miednicznego kompleksu biodra 2. Badanie stawu biodrowego i miednicy Scott W. Cheatham Profil chorego Badanie kliniczne Kwestionariusze samooceny pacjenta (ang. Patient-related outcome - PRO) Część II: Stany patologiczne 3. Choroby stawu biodrowego Keelan Enseki i Scott W. Cheatham Zespół trzaskającego biodra Meralgia parestetyczna (zespół Bernhardta- -Rotha) Kontuzje okolicy pachwinowej z uszkodzeniem przywodzicieli Zapalenie spojenia łonowego Ból bocznej powierzchni biodra i zespół bólowy krętarza większego: zapalenie kaletki, zespół pasma biodrowo-piszczelowego części bliższej, schorzenia ścięgien mięśnia pośladkowego Urazy bliższego przyczepu mięśni grupy kulszowo-goleniowej Urazy zginaczy stawu biodrowego i zapalenie kaletki biodrowo-lędźwiowej Zespół mięśnia gruszkowatego Neuropatie uciskowe okolicy stawu biodrowego i miednicy Przypadki kliniczne 4. Konflikt udowo-panewkowy i uszkodzenia obrąbka panewkowego Keelan Enseki i Dave Kohlrieser Informacje podstawowe i anatomia Uszkodzenia chrząstki stawu biodrowego Diagnostyka różnicowa Badanie kliniczne Wczesne interwencje i zapobieganie objawom u chorych z konfliktem udowo-panewkowym Rehabilitacja jako leczenie zachowawcze u chorych z objawowym konfliktem udowo-panewkowym Leczenie operacyjne w konflikcie udowo-panewkowym i uszkodzeniach obrąbka Pooperacyjna rehabilitacja po artroskopii stawu biodrowego Funkcjonalny i czynnościowy postęp u chorych z uszkodzeniem obrąbka i konfliktem udowo-panewkowym (nieoperacyjne i pooperacyjne) Skale oceny chorych z uszkodzeniami obrąbka i konfliktem udowo-panewkowym Przypadki kliniczne Mięśniowo-szkieletowe przyczyny bólu jamy brzusznej i pachwiny: pubalgia sportowa, przepukliny i uszkodzenia mięśni brzucha Aimie F. Kachingwe Uszkodzenia mięśni brzucha Przepukliny brzuszne Przepuklina sportowa (pubalgia sportowa) Przypadek kliniczny Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego MoreyJ. Kolber Patofizjologia Epidemiologia Obraz kliniczny Diagnostyka różnicowa Rozpoznanie Rokowanie Leczenie nieoperacyjne Leczenie operacyjne Przypadki kliniczne 7. Staw biodrowy u dzieci i młodzieży Melissa Moran Tovin, Alida Fernandez-Fernandez i Fran Guardo Typowa rozwojowa dysplazja stawu biodrowego Wrodzone zaburzenia rozwoju uda Młodzieńcze złuszczenie głowy kości udowej Choroba Legg-Calve-Perthesa Zespoły przeciążeniowe oraz urazy sportowe stawu biodrowego Przypadki kliniczne 8. Biodro tancerza Melissa Moran Tovin i Whitney Chambers Czynniki sprzyjające uszkodzeniom stawu biodrowego u tancerzy Biodro trzaskające (coxa saltans) Miejscowa niestabilność rotacyjna Uszkodzenia obrąbka panewki stawu biodrowego snr>e uszkodzenia układu mięśniowo-szkieletowego okolicy stawu biodrowego u tancerzy Prewencja uszkodzeń stawów biodrowych u tancerzy Przypadki kliniczne 9. Miednica żeńska i staw biodrowy Daria Bowen Cathcart Anatomia żeńskiej miednicy Wystandaryzowana terminologia funkcji układu mięśniowego miednicy Związek: mięśnie przepony, miednicy i ból lędźwiowego odcinka kręgosłupa, obręczy miednicy i stawu biodrowego oraz schorzenia Przewlekły ból miednicy Kobieta w ciąży Kobieta w połogu Współpraca z terapeutami miednicy Przypadki kliniczne 10. Wpływ schorzeń odcinka lędźwiowo- -krzyżowego kręgosłupa na diagnostykę różnicową bólu biodra William J. Hanney i MoreyJ. Kolber Patoanatomia bólu Schorzenia lędźwiowo-krzyżowego odcinka kręgosłupa Przypadki kliniczne 11. Obrażenia pourazowe stawu biodrowego i miednicy Peter Aaron Sprague Złamania stawu biodrowego Urazy obręczy miednicznej Wytyczne rehabilitacji po obrażeniach biodra i miednicy Przypadek kliniczny Dodatek A Mięśnie kończyny dolnej i ich unerwienie Dodatek B Testy funkcjonalne stawu biodrowego Dodatek C Radiografia stawu biodrowego: linie, objawy, obrazy chorób
1.Choroby dziedziczne Barbara jarząb, Jolanta Krajewska Genom człowieka i geny Świat RNA Dziedziczność i zmienność Mechanizmy dziedziczenia i ujawniania chorób dziedzicznych Choroby o jednogenowym mechanizmie dziedziczenia Mechanizmy mutacji prowadzących do chorób dziedzicznych Mikrodelecje Współdziałanie genotypu i czynników środowiskowych w ujawnianiu fenotypu choroby Identyfikacja genów wywołujących choroby dziedziczne 2.Nowotwory Barbara jarząb, Jolanta Krajewska Protoonkogeny Geny supresorowe Porównanie protoonkogenów i genów supresorowych Mechanizmy molekularne mutacji kancerogennych Rak jako skutek utraty kontroli nad genami Wieloetapowy model kancerogenezy Nowotwory dziedziczne Czynniki mutagenne i środowiskowe uwarunkowania kancerogenezy Wirusy jako przyczyna raka Podsumowanie - kiedy ścieżki łączą się w sieć? Mechanizmy obrony nowotworu przed układem immunologicznym 3. Układ krwiotwórczy Kamil Wdowiak, jerzy Chudek Hemopoeza Choroby układu czerwonokrwinkowego Zaburzenia układu granulocytarnego układu białokrwinkowego Choroby rozrostowe układu krwiotwórczego Nowotwory układu chłonnego Skazy krwotoczne Skazy płytkowe Skazy naczyniowe Stany nadkrzepliwości (trombofilia) 4.Wybrane zagadnienia z immunopatologii Eugeniusz Józef Kucharz Układ odpornościowy Układ dopełniacza Zapalenie Szczepienia 5.Układ sercowo-naczyniowy Katarzyna Mizia-Stec, Maciej Haberka Niewydolność krążenia Ostra niewydolność serca Krążenie płucne, nadciśnienie płucne Wstrząs Wady serca Zwężenie zastawki aortalnej (stenoza aortalna) Niedomykalność zastawki aortalnej Zwężenie zastawki mitralnej (stenoza mitralna) Niedomykalność zastawki mitralnej Zwężenie zastawki trójdzielnej (stenoza trójdzielna) Niedomykalność zastawki trójdzielnej Wybrane wady wrodzone serca Ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej Ubytek w przegrodzie międzykomorowej Przetrwały przewód tętniczy Przełożenie dużych naczyń Tetralogia Falkota Miażdżyca tętnic Choroba niedokrwienna serca Stabilne zespoły wieńcowe Ostre zespoły wieńcowe Nadciśnienie tętnicze Zaburzenia rytmu serca i przewodzenia Tachyarytmie Bradyarytmie Wybrane przykłady zaburzeń rytmu serca i przewodzenia Kardiomiopatie Wybrane choroby osierdzia Układ oddechowy Szymon Skoczyński, Magdalena Wyskida Podstawy anatomii układu oddechowego Mechanika oddychania Regulacja oddychania Krążenie płucne Wymiana gazów w płucach i transport gazów we krwi Niewydolność oddychania Podstawowe choroby obturacyjne górnych dróg oddechowych z uwzględnieniem zespołu obturacyjnego bezdechu we śnie i nieżytu nosa Podstawowe choroby obturacyjne dolnych dróg oddechowych - astma oskrzelowa, przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) i mukowiscydoza Mukowiscydoza Choroby restrykcyjne układu oddechowego z uwzględnieniem chorób śródmiąższowych płuc oraz chorób restrykcyjnych pozapłucnych Zaburzenia budowy lub podatności klatki piersiowej Patogeneza chorób opłucnej Odma opłucnowa Rozprężeniowy obrzęk płuc Układ pokarmowy Marek Hartleb, Tomasz Marek Wątroba Funkcje metaboliczne hepatocytów Martwica, regeneracja i włóknienie Marskość wątroby Cholestaza Śtłuszczenie wątroby Ostra niewydolność wątroby Zapalenia wirusowe wątroby Zakażenie HBV Choroby autoimmunizacyjne Choroby wątroby uwarunkowane genetycznie Choroby zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych Przewód pokarmowy Czynności przewodu pokarmowego - rola układu nerwowego i endokrynnego Choroby przełyku Choroby żołądka i dwunastnicy Choroby jelit Choroby trzustki 8.Układ moczowy Jerzy Chudek, Joanna Ficek, Teresa Nieszporek Zarys fizjologii Ostra choroba nerek Przewlekła choroba nerek Kłębuszkowe zapalenie nerek Glomerulopatie niezapalne Zespół nerczycowy Wielotorbielowate zwyrodnienie nerek Tubulopatie Kamica moczowa (nerkowa) Pęcherz nadreaktywny 9.Układ wewnątrzwydzielniczy (endokrynny) Ewa Małecka-Tendera, Paweł Matusik Współdziałanie ośrodkowego układu nerwowego z układem wewnątrz-wydzielniczym (neurotransmitery, hormony, systemy komunikacji) Gruczoły wydzielania wewnętrznego Hormony - budowa biochemiczna, synteza, transport i metabolizm Mechanizmy działania hormonów na komórki docelowe - receptory Mechanizmy kontroli aktywności hormonalnej Niedoczynność i nadczynność gruczołów wydzielania wewnętrznego Przysadka mózgowa i podwzgórze Szyszynka Tarczyca Nadnercza Układ rozrodczy 10. Zaburzenia gospodarki wodno--elektrolitowej i kwasowo-zasadowej Paweł Małek, Piotr Kocełak, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz Izowolemia Izotonia Odwodnienie Stany przewodnienia Izojonia Chlor Potas Fosfor Wapń Magnez Izohydria Kwasica 11.Zaburzenia odżywiania Magdalena Olszanecka-GUnianowicz Bilans energetyczny Ośrodkowa i obwodowa regulacja bilansu energetycznego Otyłość Powikłania otyłości i ich kluczowe patomechanizmy Zespół metaboliczny Psychosomatyczne zaburzenia odżywiania Niedożywienie i wyniszczenie Witaminy 12.Wrodzone i nabyte zaburzenia przemian metabolicznych węglowodanów, lipidów i białek oraz zaburzenia termogenezy Magdalena Olszanecka-GUnianowicz, Piotr Kocełak Węglowodany Wrodzone zaburzenia przemian węglowodanów Insulina i insulinooporność Insulinooporność Cukrzyca Zaburzenia przemiany białkowej Zaburzenia przemiany zasad purynowych Zaburzenia przemiany lipidów Hiperlipidemie Hipolipoproteinemie Lipidozy Patogeneza miażdżycy Termoregulacja Wpływ gorąca Gorączka Wpływ zimna Układ nerwowy Monika Rudzińska-Bar, Joanna Siuda, Grzegorz Opala Urazy Urazy czaszkowo-mózgowe Podział urazów pod względem mechanizmu uszkodzenia Urazy rdzenia kręgowego Stany napadowe Choroby demielinizacyjne Choroby nerwowo-mięśniowe Choroby nerwów obwodowych (neuropatie obwodowe) Choroby naczyniowe mózgu Udar mózgu niedokrwienny Choroby neurozwyrodnieniowe Choroby móżdżku Metabolizm i patogeneza chorób kości. Patofizjologia przy tarczyc Michał Holecki, Jan Duława Metabolizm kości Choroby kości Patogeneza chorób przytarczyc Patofizjologia procesu starzenia Krzysztof Książek, Katarzyna Wieczorowska-Tobis Ewolucja procesu starzenia Mechanizmy starzenia o charakterze ogólnoustrojowym Starzenie na poziomie komórkowym Starzenie komórkowe a choroby związane z wiekiem Starzenie na poziomie narządowym Zmiany wynikające z procesu starzenia
